Με «άδεια χέρια» κινδυνεύει να μείνει η Ουκρανία, καθώς οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαλώνουν… Σε μια επικίνδυνη στιγμή για τον πόλεμο της Ουκρανίας εναντίον της Ρωσίας, το Κίεβο παρακολουθεί τους διχασμούς για τα οικονομικά των Ευρωπαίων, οι οποίοι απειλούν ένα σωσίβιο 50 δισ. ευρώ.
Οι διαφωνίες εντός της ΕΕ για τα χρήματα και το μέλλον της Ουκρανίας θέτουν σε κίνδυνο τις κρίσιμες υποσχέσεις στο Κίεβο που δόθηκαν πριν από μήνες – ακριβώς όταν η ροή της αμερικανικής οικονομικής και στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία σταμάτησε απότομα σε ένα πολιτικά διχασμένο Κογκρέσο.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ απέχουν πολύ από το να καταλήξουν σε συμφωνία για τη συμπλήρωση του κοινού προϋπολογισμού του μπλοκ – συμπεριλαμβανομένων 50 δισ. ευρώ για την Ουκρανία – ενόψει της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες στις 14-15 Δεκεμβρίου.
Οι προσπάθειες της ΕΕ για την επίτευξη συμβιβασμού παρεμποδίζονται από τη νίκη ενός ακροδεξιού κόμματος στις ολλανδικές εκλογές του περασμένου μήνα και μια πρόσφατη απόφαση του γερμανικού δικαστηρίου που περιορίζει τον δανεισμό της κυβέρνησης.
Μια συμφωνία για τον προϋπολογισμό θα ήταν «πολύ, πολύ δύσκολη», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος στους Financial Times.
Αδιέξοδο και στις ΗΠΑ
Εν τω μεταξύ, το προτεινόμενο πακέτο 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων της κυβέρνησης Biden δυσκολεύεται να περάσει από το Κογκρέσο.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Viktor Orban δεσμεύτηκε και πάλι την Παρασκευή να ασκήσει βέτο στην έναρξη των συνομιλιών ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ, δηλώνοντας στο δημόσιο ραδιόφωνο ότι «είναι αντίθετο με τα συμφέροντα πολλών κρατών μελών» και ότι η ένταξη μπορεί να είναι δυνατή μόνο σε «πολλά χρόνια από τώρα».
«Είμαστε σε αρκετά καλή κατάσταση για να τολμήσουμε να το πούμε, ανεξάρτητα από την πίεση που δεχόμαστε», είπε.
Η αποτυχία έγκρισης μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης, χωριστής διευκόλυνσης 20 δισ. ευρώ για αγορές όπλων και η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα ήταν ένα μεγάλο πλήγμα για το Κίεβο μετά την αποτυχία της καλοκαιρινής του αντεπίθεσης και την αυξανόμενη ανησυχία για την συνέχιση της δυτικής υποστήριξης.
Υπαρξιακός κίνδυνος
Η Olha Stefanishyna, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Ουκρανίας, περιέγραψε την περασμένη εβδομάδα τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ ως «υπαρξιακή στιγμή» για τη χώρα της.
«Είναι κρίσιμο να παραμείνει η συνεχής υποστήριξη προς την Ουκρανία και εμείς οι Ευρωπαίοι να παίξουμε τον ρόλο μας», δήλωσε ο Βέλγος πρωθυπουργός Alexander De Croo στους Financial Times.
Η Ουκρανία έχει προειδοποιήσει ότι η αβεβαιότητα σχετικά με τα πακέτα στήριξης των ΗΠΑ και της Ευρώπης θέτει σε κίνδυνο τη «μακροοικονομική σταθερότητα» της χώρας.
Τα 50 δισ. ευρώ που προτείνει η ΕΕ έχουν σχεδιαστεί για να διατηρήσουν το Κίεβο φερέγγυο έως το 2027. «Είναι μια στιγμή αλήθειας», είπε ένας αξιωματούχος της ΕΕ.
Η Γερμανία και άλλα κράτη έχουν δεσμευτεί να μην δώσουν στις Βρυξέλλες επιπλέον κεφάλαια πέρα από αυτά που απαιτούνται για το Κίεβο, ενώ άλλα ζητούν επιπλέον μετρητά για ευαίσθητα εγχώρια ζητήματα όπως η μετανάστευση.
Ο ρόλος Orban
Ο Orban αντιτίθεται επίσης στο πακέτο χρηματοδότησης. Αξιωματούχοι της ΕΕ σημειώνουν ότι έχει υποχωρήσει στο παρελθόν για τις αποφάσεις της Ουκρανίας και προσπαθούν να αξιολογήσουν εάν έχει ένα τίμημα για τη στήριξή του, συμπεριλαμβανομένης της αποδέσμευσης μερικών από τα 22 δισ. ευρώ σε κονδύλια της ΕΕ που μπλοκάρονται από τις Βρυξέλλες λόγω ανησυχιών για το κράτος δικαίου.
Αξιωματούχοι της ΕΕ ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν κοντά στο να ξεμπλοκάρει έως και 10 δισεκατομμύρια ευρώ για τη Βουδαπέστη, καθώς οι μεταρρυθμίσεις που θεσπίστηκαν νωρίτερα αυτό το έτος είχαν ενισχύσει τη δικαστική ανεξαρτησία.
Ωστόσο, Ούγγροι αξιωματούχοι επιμένουν ότι δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ της Ουκρανίας και του ζητήματος των κεφαλαίων, και αξιωματούχοι και διπλωμάτες της ΕΕ λένε ότι αυτή τη φορά ο Ούγγρος ηγέτης φαίνεται πιο αμείλικτος.
«Υπάρχει πολλή ομίχλη που πρέπει να αρθεί τις επόμενες εβδομάδες.
Και σήμερα υπάρχει τόση ομίχλη που δεν βλέπω πολύ μακριά αυτό που έρχεται», είπε ο De Croo.
Τι αφορούν τα 50 δισ.
Η χρηματοδότηση των Βρυξελλών για την Ουκρανία έχει γίνει πολιτικό μπρα-ντε-φερ σε μια ευρύτερη συζήτηση για τις δημοσιονομικές προτεραιότητες της ΕΕ, λόγω της απόφασης της Επιτροπής να συνδυάσει τη στήριξη του Κιέβου σε πρόταση με άλλα αιτήματα χρηματοδότησης για τη συμπλήρωση του προϋπολογισμού της για την περίοδο 2021-2027.
Τα 50 δισ. ευρώ για την Ουκρανία – που αποτελούνται από 17 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 33 δισ. ευρώ σε δάνεια – έχουν συνδυαστεί με αιτήματα για 15 δισ. ευρώ σε νέα χρήματα για τη μετανάστευση, 10 δισ. ευρώ για επενδύσεις σε “στρατηγικές τεχνολογίες” και σχεδόν 19 δισ. ευρώ για αποπληρωμή επιτοκίων για τον κοινό δανεισμό της ΕΕ.
Στην τελευταία σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ τον Οκτώβριο, ο γερμανός καγκελάριος Olaf Scholz απέρριψε τους υπολογισμούς της Επιτροπής.
Αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι διαπραγματεύσεις της ΕΕ για τον προϋπολογισμό ήταν πάντα δύσκολες, αλλά ο συμβιβασμός ήταν ακόμα δυνατός.
Ένα αναθεωρημένο πακέτο αναμένεται να προταθεί πριν από τη σύνοδο κορυφής.
Ωστόσο, η αντίσταση από τα υπουργεία Οικονομικών που επιφυλάσσονται για πρόσθετες δαπάνες έχει ενισχυθεί από την απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της Γερμανίας που καταργεί τη χρήση δανειακών διευκολύνσεων έκτακτης ανάγκης για μελλοντικές πράσινες επενδύσεις και με τη νίκη του ακροδεξιού Geert Wilders στις ολλανδικές εκλογές.