Ποιος ήταν ο Ισμαήλ Χανίγια, το «πρόσωπο» της Χαμάς – Τι αλλάζει στη Μέση Ανατολή μετά τη δολοφονία του
Η δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια ανατρέπει τις ισορροπίες και θα έχει σημαντική επίπτωση στις διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με τους αναλυτές. Βίντεο λίγες ώρες πριν τη δολοφονία του.
Κατά την έναρξη του πολέμου στη Γάζα ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου κατέστησε σαφές ότι το Ισραήλ θα κυνηγούσε τους ηγέτες της Χαμάς όπου κι αν βρίσκονταν, τόσο εντός όσο και εκτός της Γάζας. Το Ισραήλ εκπλήρωσε την υπόσχεσή του, σκοτώνοντας τον ηγέτη της πολιτικής πτέρυγας της Χαμάς -τον Ισμαήλ Χανίγια– και αυτό αποτελεί ένα σημαντικό πλήγμα για την παλαιστινιακή οργάνωση.
«Η δολοφονία του θα έχει σημαντική επίπτωση στις διαπραγματεύσεις»
Ο θάνατος του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς είναι η «πρώτη πιο σημαντική ισραηλινή επιχείρηση από τις 7 Οκτωβρίου», δήλωσε ο αναλυτής πολιτικής και εξωτερικής πολιτικής του CNN, Μπαράκ Ραβίντ.
Αν και ο Χανίγια δεν είναι σημαντικός για το στρατιωτικό σκέλος της Χαμάς, είναι υπεύθυνος για τις διεθνείς σχέσεις της ομάδας και είναι ο βασικός συνομιλητής με τους μεσολαβητές της Αιγύπτου και του Κατάρ στις συζητήσεις για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, δήλωσε ο Ραβίντ.
«Η δολοφονία του θα έχει σημαντική επίπτωση σε αυτές τις διαπραγματεύσεις», είπε.
Η ισραηλινή κυβέρνηση θεωρεί τον Χανίγια ως έναν από τους υπεύθυνους για την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, σύμφωνα με τον Ραβίντ.
«Αυτή η δολοφονία ήταν, κατά κάποιο τρόπο, μόνο θέμα του πότε θα γίνει, όχι θέμα του αν», δήλωσε ο Ραβίντ.
Ισμαήλ Χανίγια: Το πρόσωπο της διπλωματίας της Χαμάς στις αραβικές πρωτεύουσες
Όπως μεταδίδει το Sky News, ο Χανίγια ήταν το πρόσωπο της Χαμάς. Ήταν λιγότερο σκληροπυρηνικός και μιλιταριστής από τον Γιαχία Σινουάρ, ο οποίος είναι ο επικεφαλής της Χαμάς μέσα στη Γάζα και ηγείται της μάχης.
Ο Χανίγια ήταν το δημόσιο πρόσωπο της διπλωματίας της Χαμάς στις αραβικές πρωτεύουσες. Ήταν επικεφαλής των προσπαθειών για τη διαπραγμάτευση κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα. Τα τελευταία χρόνια είχε την έδρα του στο Κατάρ, το οποίο φιλοξενεί την πολιτική πτέρυγα της οργάνωσης, αλλά πηγαινοερχόταν μεταξύ Τουρκίας, Λιβάνου, Ιράν και Αιγύπτου.
Εκτός από τις περιφερειακές επιπτώσεις, στο εσωτερικό της Χαμάς αυτό θα καταστήσει αναγκαία την αλλαγή ηγεσίας στην κορυφή. Αλλά η ομάδα είναι έμπειρη σε αυτό. Η δομή της επιτρέπει την ομαλή μετάβαση της εξουσίας.
Η δολοφονία ηγετών της Χαμάς δεν είναι ασυνήθιστη. Ο ιδρυτής της Χαμάς, ο σεΐχης Αχμέντ Γιασίν, δολοφονήθηκε το 2004. Έναν μήνα αργότερα ένας άλλος ανώτερος ηγέτης, ο Αμπντέλ Αζίζ αλ Ραντίσι, σκοτώθηκε επίσης από το Ισραήλ. Ήταν μόνο θέμα χρόνου να επεκταθεί η εμβέλεια του Ισραήλ και στη σημερινή ηγεσία της οργάνωσης.
Στο εσωτερικό του παλαιστινιακού εθνικού κινήματος ο Χανίγια αποτελούσε μια δημοφιλή προσωπικότητα, ακόμη και μεταξύ εκείνων που αντιτάσσονταν σθεναρά στην ιδεολογία του.
«Είναι δύσκολο να σπάσει η θέληση του λαού της Γάζας, μπορούν να διαχειριστούν την πολιορκία», είχε αναφέρει ο Χανίγια σε συνέντευξή του το 2016. Ερωτηθείς για την κατασκευή σηράγγων είπε: «Ετοιμαζόμαστε να υπερασπιστούμε τον παλαιστινιακό λαό με όλη μας την αντίσταση».
Πολλοί κάτοικοι της Γάζας κατηγορούν τη Χαμάς ότι τους οδήγησε σε αυτόν τον καταστροφικό πόλεμο, αλλά γνωρίζουν επίσης ότι ο θάνατος του Χανίγια θα θέσει σε αναμονή ακόμα και την παραμικρή πιθανότητα κατάπαυσης του πυρός.
Ισμαήλ Χανίγια: Από τα φοιτητικά χρόνια έως τη δολοφονία του
Ο Χανίγια προσέλκυσε πάνω τους τους προβολείς σε διεθνές επίπεδο το 2006, όταν έγινε πρωθυπουργός της Παλαιστινιακής Αρχής, μετά την απρόσμενη νίκη του κινήματός του στις εκλογές.
Συνηγορούσε για καιρό υπέρ του συμβιβασμού του ένοπλου αγώνα με την πολιτική μάχη στην οργάνωσή του και λέγεται πως είχε καλλιεργήσει καλές σχέσεις με τους ηγέτες αρκετών άλλων παλαιστινιακών κινημάτων.
Ο 62χρονος ζούσε αυτοεξόριστος στο Κατάρ και στην Τουρκία.
Γιος οικογένειας προσφύγων από την πόλη που ονομάζεται Ασκαλέν στα αραβικά (Ασκελόν στα εβραϊκά), μερικά χιλιόμετρα βόρεια από τη Λωρίδα της Γάζας, άρχισε την πολιτική του δράση στην οργάνωση φοιτητών των Αδελφών Μουσουλμάνων στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας, εκεί όπου γεννήθηκε η Χαμάς. Ήταν μέλος της ένωσης φοιτητών του Ισλαμικού Πανεπιστημίου το 1983 και το 1984.
Τρία χρόνια αργότερα, εντάχθηκε στη Χαμάς με την ίδρυσή της, ενώ ξεσπούσε η πρώτη Ιντιφάντα, η παλαιστινιακή εξέγερση η οποία θα διαρκούσε μέχρι το 1993. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, ο Ισμαήλ Χανίγια φυλακίστηκε επανειλημμένα από τις αρχές του Ισραήλ κι είχε εκτοπιστεί για έξι μήνες στον νότιο Λίβανο.
Το 2006 ανέλαβε πρωθυπουργός της Παλαιστινιακής Αρχής.
Αφού ανέλαβε επικεφαλής κυβέρνησης ενότητας, δεσμεύτηκε να εργαστεί για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους «στη Δυτική Όχθη και στη Λωρίδα της Γάζας, με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ», επιλέγοντας να πάει αντίθετα στο ρεύμα, καθώς η Χαμάς στον επίσημο λόγο της τότε δεν αναγνώριζε τα σύνορα αυτά.
Όμως ήταν επί των ημερών του που ξέσπασε, το 2007, ο μίνι-εμφύλιος ανάμεσα στη Χαμάς και την Παλαιστινιακή Αρχή. Το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα κατέλαβε την εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας έπειτα από πολύνεκρες εχθροπραξίες. Η σύγκρουση συνεχίζει ως ακόμη και σήμερα να τροφοδοτεί τη διένεξη ανάμεσα στη Χαμάς και τη Φατάχ.
Η συγκατοίκησή του με τη Φάταχ, την παράταξη του προέδρου Μαχμούντ Αμπάς, ήταν βραχεία. Η Χαμάς την έδιωξε από τον θύλακο διά της βίας το 2007, δυο χρόνια μετά την ανακοίνωση του Ισραήλ πως προχωρούσε μονομερώς στην αποχώρηση από την μικρή περιοχή όπου επέβαλε κατοχή για δεκαετίες.
Ο Ισμαήλ Χανίγια εξελέγη επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς το 2017, διαδεχόμενος τον Χάλεντ Μεσάαλ, επίσης εξόριστο στο Κατάρ.
Σε οπτικό υλικό που είχαν μεταδώσει τα μέσα ενημέρωσης της Χαμάς αμέσως μετά την επίθεση του στρατιωτικού βραχίονα του κινήματος στο νότιο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου, διακρινόταν ο Ισμαήλ Χανίγια να συζητά με αγαλλίαση με άλλα στελέχη της παράταξης στο γραφείο του στη Ντόχα, καθώς παρακολουθούσε ρεπορτάζ σε αραβικό τηλεοπτικό δίκτυο που εικόνιζε μαχητές που είχαν καταλάβει τζιπ του ισραηλινού στρατού.
Εννιά και πλέον μήνες μετά το ξέσπασμα του πολέμου που έχει μετατρέψει τη Λωρίδα της Γάζας σε ερείπια, ο Ισμαήλ Χανίγια είχε επιμείνει επανειλημμένα στη θέση πωςδεν θα απελευθερωθούν οι ισραηλινοί όμηροι, παρά μόνο αφού κηρυχθεί οριστική κατάπαυση του πυρός.
Ιράν: Το αίμα του Χανίγια δεν θα πάει χαμένο
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν, ο Νάσερ Καναάνι, υποστήριξε σήμερα ότι το αίμα του ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια, που δολοφονήθηκε νωρίτερα στην Τεχεράνη, «δεν θα πάει χαμένο».
«Η μαρτυρία του Χανίγια στην Τεχεράνη θα ενισχύσει τον βαθύ και άρρηκτο δεσμό» του Ιράν, της Παλαιστίνης «και της αντίστασης», δήλωσε ο κ. Καναάνι, σύμφωνα με ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Ρωσία: Απολύτως απαράδεκτη πολιτική δολοφονία
Η Ρωσία καταδίκασε σήμερα «την απαράδεκτη πολιτική δολοφονία» του Ισμαήλ Χανίγια, ο οποίος σκοτώθηκε σε πλήγμα στην Τεχεράνη.
«Είναι μια απολύτως απαράδεκτη πολιτική δολοφονία, και αυτό θα οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση των εντάσεων», δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Μιχαήλ Μπογκντάνοφ στο ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti.
Τουρκία: Ο Νετανιάχου δεν έχει καμιά πρόθεση να επιτρέψει να υπάρξει ειρήνη
Η Τουρκία επίσης καταδίκασε την «ειδεχθή δολοφονία» του Ισμαήλ Χανίγια, πολιτικού ιδεολογικά κοντινού στον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε το υπουργείο Εξωτερικών στην Άγκυρα.
«Καταδικάζουμε τη δολοφονία του επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια», αυτή την «ειδεχθή πράξη στην Τεχεράνη», ανέφερε η τουρκική διπλωματία, για την οποία «σκοπός της επίθεσης ήταν να εξαπλωθεί ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας», να αποκτήσει «περιφερειακή διάσταση».
«Αποκαλύφθηκε για ακόμη μια φορά ότι η κυβέρνηση του (ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν) Νετανιάχου δεν έχει καμιά πρόθεση» να επιτρέψει να υπάρξει ειρήνη, έκρινε ακόμη το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Πηγή: https://www.ieidiseis.gr/