Οι επόμενες κινήσεις του Πούτιν – Γιατί ο Μπάιντεν μπορεί να «έκαψε» τον Ζελένσκι
Τα μηνύματα του Βλαντιμίρ Πούτιν και το παιχνίδι ισχύος των πυραύλων.
Βλαντιμίρ Πούτιν απάντησε με μια επίδειξη ισχύος στην απόφαση ΗΠΑ και Βρετανίας να δώσουν άδεια στο Κίεβο για χτυπήματα σε ρωσικό έδαφος με δυτικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς (ATACMS και Storm Shadow).
Η Ρωσία εκτόξευσε για πρώτη φορά τον νέο πύραυλο, τον Oreshnik, ο οποίος ταξιδεύει με ταχύτητα 10 Mach (2,5-3 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο), καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολη – έως και αδύνατη – την αναχαίτισή του από τα αντιπυραυλικά συστήματα που διαθέτει η Ουκρανία.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε προειδοποιήσει πως η ικανοποίηση του αιτήματος του Κιέβου για χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς θα ισοδυναμούσε με άμεση εμπλοκή του ΝΑΤΟ στον πόλεμο. Οι απειλές της Μόσχας φτάνουν μέχρι και τη χρήση πυρηνικών όπλων με τον Ρώσο Πρόεδρο να προχωράει και στην υπογραφή του νέου ρωσικού πυρηνικού δόγματος.
Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει τον Λευκό Οίκο πως ο Ρώσος Πρόεδρος δεν μπλοφάρει. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει πως ο Πούτιν θα πατήσει και το κουμπί των πυρηνικών όπλων. Σε πρώτη φάση αποφάσισε να παρουσιάσει στην ουκρανική ηγεσία και τους δυτικούς συμμάχους το νέο του πανίσχυρο όπλο. Η πρώτη επίθεση με τον Oreshnik ήταν αρκετή για να προκαλέσει πανικό και ανησυχία, δείχνοντας πως η Μόσχα διαθέτει το οπλοστάσιο για να χτυπήσει οπουδήποτε και οποτεδήποτε.
Αυτή είναι και η μεγάλη διαφορά που φέρνει τον Βλαντιμίρ Πούτιν σε θέση ισχύος. Οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς τους οποίους έχουν προμηθεύσει οι ΗΠΑ (ATACMS) και η Βρετανία (Storm Shadow) στην Ουκρανία, όπως συνομολογούν μυστικές υπηρεσίες, αξιωματούχοι και στρατιωτικοί αναλυτές, δεν μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την εξέλιξη του πολέμου: Τα αποθέματα που διαθέτει το Κίεβο είναι περιορισμένα και η Ρωσία εδώ και καιρό έχει μεταφέρει ευαίσθητους στόχους σε θέσεις εκτός εμβέλειας. Επιπλέον ο ρωσικός στρατός διαθέτει τα αντιπυραυλικά συστήματα για την κατάρριψή τους.
Αντίθετα ο Oreshnik είναι στην πράξη ένας «αόρατος» πύραυλος για την ουκρανική άμυνα και μπορεί να επιφέρει καίρια πλήγματα, καταστρέφοντας ζωτικής σημασίας εγκαταστάσεις, στρατιωτικές και ενεργειακές, σε όλη την Ουκρανία.
Παρότι οι απειλές της Μόσχας ακόμη και για χρήση πυρηνικών τακτικών όπλων είναι βάσιμες και δεν θα πρέπει να υποτιμώνται, αναλυτές υπογραμμίζουν πως στην παρούσα φάση ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει επίσης σοβαρούς λόγους να επιδείξει αυτοσυγκράτηση.
Ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις του Πούτιν;
Όπως αναφέρει ο Στίβ Ρόζενμπεργκ, ειδικός σε θέματα Ρωσίας του BBC, κανείς δεν μπορεί να μιλήσει με απόλυτη βεβαιότητα για τις επόμενες κινήσεις του Πούτιν, ωστόσο υπάρχουν κάποιες σημαντικές παρατηρήσεις που μπορεί να αξιοποιηθούν ως «ενδείξεις» για τους σχεδιασμούς του Ρώσου Προέδρου.
Ο απερχόμενος Τζο Μπάιντεν – στο παρά ένα της προεδρίας του – με την πυραυλική άδεια που έδωσε στο Κίεβο αποφάσισε να ξεπεράσει την «κόκκινη γραμμή» του Κρεμλίνου, παρότι μέχρι σήμερα απέρριπτε τα επίμονα αιτήματα του Ζελένσκι υπό το φόβο της ρωσικής αντίδρασης. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, όπως υπογραμμίζει ο αναλυτής του BBC, μπορεί να παρομοιαστεί ως «ένα αυτοκίνητο χωρίς φρένα, χωρίς όπισθεν». «Έχει αποδείξει στην πολιτική του σταδιοδρομία πως κινείται με το πόδι στο γκάζι».
«Οπότε δεν θα πρέπει κανείς να περιμένει μια ξαφνική επιβράδυνση ή μια αποκλιμάκωση», πόσο μάλλον καθώς η Ουκρανία σκοπεύει να συνεχίσει τις επιθέσεις με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς. Το πώς όμως θα κλιμακώσει είναι ένα διαφορετικό ζήτημα. «Η Ουκρανία θα πρέπει να προετοιμαστεί για περισσότερες ρωσικές επιθέσεις και ισχυρότερους βομβαρδισμούς», σημειώνει. Εξάλλου, ο ίδιος ο Ρώσος Πρόεδρος, στο διάγγελμά του, προανήγγειλε πως θα υπάρξουν κι άλλα χτυπήματα με Oreshnik. «Οι δυτικές κυβέρνησης θα πρέπει τώρα να αξιολογήσουν το επίπεδο απειλής υπό το φως των νέων προειδοποιήσεων του Πούτιν», αναφέρει ο αναλυτής του BBC.
«Το χτύπημα δεν ήταν πυρηνικό, αλλά αν χρειαστεί θα μπορούσε να γίνει και πυρηνικό. Τα επόμενα χτυπήματα θα δοθούν τόσο στην Ουκρανία όσο και στους συμμάχους της που παρέχουν στο Κίεβο όπλα μεγάλης εμβέλειας», τόνισε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στο διάγγελμά του, υπογραμμίζοντας πως «ο πόλεμος έχει λάβει “παγκόσμιο χαρακτήρα”». «Έχουμε δικαίωμα να χτυπήσουμε κράτη που προμηθεύουν την Ουκρανία με όπλα», προειδοποίησε, καλώντας τους συμμάχους του Κίεβου να εξετάσουν ξανά τη στάση τους.
Επίσης ο Πούτιν έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να προμηθεύσει με ισχυρά όπλα αντιπάλους της Δύσης σε μια σειρά από θερμά μέτωπα ανά τον κόσμο. Πολλοί εκτιμούν πως θα μπορούσε να υπάρξει και ένα μπαράζ δολιοφθορών σε δυτικές χώρες ως αντίποινα. Το ερώτημα όμως πως βρίσκεται στα χείλη όλων είναι ένα: «Θα χρησιμοποιήσει ο Πούτιν το πυρηνικό του οπλοστάσιο, έστω τα τακτικά πυρηνικά όπλα που διαθέτει;».
«Προφανώς το να ξεκινήσει ένας Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος επειδή το Κίεβο χτύπησε μια αποθήκη όπλων στην περιοχή του Μπριάνσκ θα ήταν κοντόφθαλμο και είναι παρήγορο να σκέφτεται κανείς πως το Κρεμλίνο συμμερίζεται αυτή την άποψη». Ωστόσο δεν μπορεί κανείς να το υποστηρίξει με βεβαιότητα. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν σε κάθε περίσταση καλεί όποιον έχει αμφιβολία για την αποφασιστικότητά του, να τολμήσει να την αμφισβητήσει.
Αρκετοί ωστόσο υπογραμμίζουν πως ο Ρώσος Πρόεδρος δεν είναι ένας «αλλοπρόσαλλος παίκτης» και σίγουρα συνυπολογίζει στις κινήσεις του πως σύντομα η κατάσταση θα μπορούσε να είναι πολύ διαφορετική. Σε δύο μήνες ο Ντόναλντ Τραμπ θα επιστρέψει στον Λευκό Οίκο και όπως έχει τονίσει στόχος του είναι να τερματίσει άμεσα τον πόλεμο στην Ουκρανία. Έχει διαμηνύσει μάλιστα πως θα περιορίσει την υποστήριξη προς το Κίεβο και πως ο Ζελένσκι θα πρέπει να κάνει υποχωρήσεις.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως το σχέδιο του Τραμπ προβλέπει την παραχώρηση στη Ρωσία των εδαφών της ανατολικής Ουκρανίας που έχει θέσει υπό τον έλεγχό της. «Αυτό σημαίνει πως το Κρεμλίνο έχει λόγο να αποφύγει μια ανεξέλεγκτη κλιμάκωση αυτή τη στιγμή, καθώς η ανάληψη της ηγεσίας των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα τερματισμό του πολέμου με ευνοϊκούς όρους για τη Ρωσία. Αν όμως αυτή η εκτίμηση αλλάξει, τότε θα αλλάξει και η απάντηση της Μόσχας», σημειώνει ο Στίβ Ρόζενμπεργκ.
Σε αυτό συμφωνούν και άλλοι αναλυτές, υπογραμμίζοντας πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει ισχυρό κίνητρο για να επιδείξει αυτοσυγκράτηση έως ότου ο Ντόναλντ Τραμπ αναλάβει καθήκοντα. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν παραμένει εξαιρετικά επικίνδυνο, το Κίεβο και η Δύση να δοκιμάζουν τις «κόκκινες γραμμές» της Ρωσίας σε ένα ακραίο «παιχνίδι με τη φωτιά». Όπως υπογράμμισε και ο Σάιμον Τζέκινς στον Guardian: «οι μεγάλοι πόλεμοι ξεκινούν όταν οι μικροί πάνε στραβά».
Γιατί ο Μπάιντεν μπορεί και να «έκαψε» τον Ζελένσκι
Ο Τζο Μπάιντεν εγκαταλείποντας τον Λευκό Οίκο προχώρησε σε μια κίνηση που προκάλεσε ραγδαία κλιμάκωση του πολέμου. Σύμφωνα με κάποιους η απόφαση – προφανώς σε συνεργασία με το βαθύ κράτος των ΗΠΑ – στοχεύει στον περιορισμό των δυνατότητων του Ντόναλντ Τραμπ για να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις του.
Άλλοι υπογραμμίζουν πως στόχος είναι να ενισχυθεί η θέση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενόψει των επικείμενων διαπραγματεύσεων, που σύμφωνα με πολλές πλευρές θα μπορούσαν να ξεκινήσουν εντός του 2025. Μια τρίτη θέση είναι πως η ριζική στροφή στην πολιτική του Μπάιντεν ήταν επιτατική εξαιτίας των μεταβαλλόμενων συνθηκών στον πόλεμο, με τις ρωσικές εδαφικές επιτυχίες στο πεδίο των μαχών και την ανάπτυξη βορειοκορεατικών δυνάμεων στα ρωσοουκρανικά σύνορα.
Μπορεί τελικά η απόφαση Μπάιντεν να είναι και ένα μείγμα όλων των παραπάνω. Όπως και να έχει η τελευταία πράξη του απερχόμενου προέδρου είναι πιθανό να γυρίσει μπούμερανγκ και να αποδυναμώσει – αντί να ενισχύσει – τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, του οποίου το μέλλον, ιδιαίτερα μετά και την εκλογή Τραμπ, φαντάζει πιο δυσοίωνο. Όταν στις 20 Ιανουαρίου ο νέο πρόεδρος θα πατήσει το πόδι του στον Λευκό Οίκο, εάν δεν έχουν γίνει όλα «στάχτη», η Ρωσία θα μπορούσε να βρίσκεται σε ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση από την σημερινή.
Πηγή: https://www.ieidiseis.gr/