ΚΟΣΜΟΣ / Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2025, 10:00 / Συν 1

Τέλος στο 43ήμερο αδιέξοδο, αλλά η ομαλοποίηση της ομοσπονδιακής λειτουργίας θα καθυστερήσει.

Η μακροβιότερη παύση λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στις ΗΠΑ τερματίστηκε με τον Ντόναλντ Τραμπ να βάζει την υπογραφή του στο νομοσχέδιο προσωρινής χρηματοδότησης.

Το νομοσχέδιο είχε εγκρίνει λίγες ώρες νωρίτερα η Βουλή των Αντιπροσώπων με ψήφους 222 υπέρ και 209 κατά.

Το shutdown, που ξεκίνησε την 1η Οκτωβρίου, παρέλυσε κρίσιμες κρατικές υπηρεσίες για 43 ημέρες, πάγωσε παροχές τροφίμων σε 42 εκατ. δικαιούχους, προκάλεσε χιλιάδες ακυρώσεις πτήσεων και άφησε εκατοντάδες χιλιάδες ομοσπονδιακούς υπαλλήλους χωρίς μισθό επί περισσότερο από έναν μήνα.

Με την υπογραφή του προέδρου, οι υπηρεσίες μπορούν θεωρητικά να επανεκκινήσουν άμεσα, αν και η πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας τους εκτιμάται πως θα χρειαστεί ημέρες ή και εβδομάδες, καθώς το κυβερνητικό σύστημα έχει συσσωρεύσει μεγάλο όγκο εκκρεμοτήτων. Ο υπουργός Μεταφορών, Σον Ντάφι, προειδοποίησε ότι η άρση των περιορισμών στις πτήσεις ίσως διαρκέσει έως και μία εβδομάδα.

Βαρύ το οικονομικό κόστος

Η αναστολή λειτουργίας είχε μετρήσιμο αντίκτυπο. Σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου ένα shutdown διάρκειας έξι εβδομάδων «κόβει» 1,5 ποσοστιαία μονάδα από την τριμηνιαία αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ.

Παρόλα αυτά μέρος της απώλειας αναμένεται να ανακτηθεί στις αρχές του 2026 μέσω της επανεκκίνησης προγραμμάτων και της καταβολής των καθυστερημένων μισθών.

Η απουσία επίσημων οικονομικών στοιχείων, λόγω της παύσης δημοσίευσης από κυβερνητικές υπηρεσίες, έχει επίσης θολώσει την εικόνα για την οικονομία. Η κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει ότι πιθανότατα δεν θα δοθούν τα στοιχεία για την απασχόληση και τον πληθωρισμό του Οκτωβρίου.

Κοινωνικό αποτύπωμα

Οι περικοπές και καθυστερήσεις σε κρίσιμες υπηρεσίες προκάλεσαν αλυσιδωτές επιπτώσεις:

  • 42 εκατ. δικαιούχοι του προγράμματος SNAP δεν έλαβαν εγκαίρως τα διατροφικά επιδόματα Νοεμβρίου. Η επαναφόρτιση των καρτών θα χρειαστεί τουλάχιστον μία εβδομάδα.
  • Οι ακυρώσεις πτήσεων έφθασαν ήδη το 6%, με την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας να προειδοπoιεί ότι χωρίς λύση θα άγγιζαν το 10% έως την Παρασκευή.
  • Οι μισθοί των ομοσπονδιακών υπαλλήλων θα αρχίσουν να καταβάλλονται από το Σάββατο, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.
  • Εταιρείες όπως η Delta προειδοποιούν ότι η αναστάτωση θα έχει αντίκτυπο στα κέρδη τους.

Πολιτικές ισορροπίες

Το νομοσχέδιο χρηματοδοτεί την κυβέρνηση έως τις 30 Ιανουαρίου, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας κρίσης στις αρχές του 2026.

Η βασική αιτία του αδιεξόδου ήταν η άρνηση των Δημοκρατικών στη Γερουσία να εγκρίνουν σχέδιο χωρίς ανανέωση των ενισχυμένων επιδοτήσεων για τα ασφαλιστήρια του Affordable Care Act, που αφορούν 20 εκατ. Αμερικανούς.

Η τελική συμφωνία προβλέπει ότι οι Δημοκρατικοί θα έχουν δικαίωμα να φέρουν προς ψήφιση τον Δεκέμβριο την παράταση των επιδοτήσεων – χωρίς, όμως, καμία διαβεβαίωση ότι η Βουλή θα την υιοθετήσει. Το γεγονός αυτό ήδη φορτίζει το πολιτικό κλίμα ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2026.

Ο Τραμπ χαρακτήρισε το αποτέλεσμα «νίκη» και κατηγόρησε τους Δημοκρατικούς για «εκβιασμό».

Νέα προθεσμία, ίδιες απειλές

Παρότι το SNAP, το Υπουργείο Γεωργίας, οι Βετεράνοι και η FDA χρηματοδοτούνται έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2026, οι υπόλοιπες ομοσπονδιακές υπηρεσίες λειτουργούν πλέον με προσωρινή χρηματοδότηση έως το τέλος Ιανουαρίου. Η απειλή ενός νέου shutdown παραμένει ορατή.

Παράλληλα, το νομοσχέδιο απαγορεύει ομοσπονδιακές απολύσεις έως τις 30 Ιανουαρίου – ρύθμιση που διεκδίκησαν οι κεντρώοι Δημοκρατικοί της Βιρτζίνιας, όπου κατοικεί μεγάλος αριθμός δημοσίων υπαλλήλων.

Ωστόσο, προοδευτικοί φορείς όπως η MoveOn καταγγέλουν «υποχώρηση» των Δημοκρατικών, ενώ υπάρχουν φωνές που ζητούν ακόμη και την αποχώρηση του Τσακ Σούμερ από την ηγεσία της μειοψηφίας στη Γερουσία.

Πηγή: naftemporiki.gr