Νόμος Κατσέλη, προστασία κύριας κατοικίας και τρόπος υπολογισμού του επιτοκίου

Απόφαση δικαστηρίου που έκρινε ότι ο τόκος δεν πρέπει να υπολογίζεται επί του συνολικού κεφαλαίου της οφειλής, αλλά επί της εκάστοτε μηνιαίας δόσης

πρόσφατη απόφαση 9558/2024 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, που εκδόθηκε μετά από αίτηση ερμηνείας σύμφωνα με το άρθρο 316 ΚΠολΔ, παρέχει κρίσιμη διευκρίνιση για τον τρόπο υπολογισμού του επιτοκίου στις ρυθμίσεις προστασίας κύριας κατοικίας βάσει του νόμου 3869/2010 (νόμος Κατσέλη).

Το Δικαστήριο έκρινε ότι ο τόκος δεν πρέπει να υπολογίζεται επί του συνολικού κεφαλαίου της οφειλής, αλλά επί της εκάστοτε μηνιαίας δόσης, διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα της ρύθμισης για τον δανειολήπτη.

Πιο συγκεκριμένα, η υπόθεση αφορούσε αίτηση δανειολήπτριας που ζητούσε τη διάσωση της κύριας κατοικίας της μέσω της υπαγωγής της στις διατάξεις του ν. 3869/2010. Το Δικαστήριο, αφού ρύθμισε τις οφειλές της με την οριστική απόφαση 12094/2020, επέβαλε την καταβολή μηνιαίας δόσης ύψους 396,00€, με μέσο κυμαινόμενο επιτόκιο στεγαστικού δανείου.

Ωστόσο, η διατύπωση της απόφασης ως προς τον τρόπο εφαρμογής του επιτοκίου κρίθηκε ασαφής, οδηγώντας σε αίτηση ερμηνείας για να διευκρινιστεί εάν το επιτόκιο θα υπολογιζόταν επί της συνολικής οφειλής ή επί της μηνιαίας δόσης.

Το Δικαστήριο, εξετάζοντας τη νομοθετική πρόθεση του ν. 3869/2010 και τον κοινωνικό του σκοπό, κατέληξε ότι ο υπολογισμός του τόκου πρέπει να γίνεται αποκλειστικά επί της μηνιαίας δόσης που επιβάλλεται για τη διάσωση της κύριας κατοικίας.

Αυτή η ερμηνεία στηρίζεται στην ανάγκη να προστατευθεί ο δανειολήπτης από την επιβολή υπερβολικών επιβαρύνσεων, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε οικονομικό αδιέξοδο, υπονομεύοντας τον πρωταρχικό στόχο του νόμου, που είναι η διατήρηση της κύριας κατοικίας και η ομαλή επανένταξη του οφειλέτη στην οικονομική και κοινωνική ζωή.

Η απόφαση αυτή εμπλουτίζει τη νομολογία, καθώς είναι η πρώτη σε επίπεδο Πρωτοδικείου Αθηνών που αναλύει εκτενώς το ζήτημα του εκτοκισμού στη ρύθμιση του άρθρου 9 παρ. 2 του ν. 3869/2010.

Επιβεβαιώνει ότι η οικονομική δυνατότητα του δανειολήπτη πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στον καθορισμό της δόσης, και ότι ο εκτοκισμός επί της συνολικής οφειλής θα αναιρούσε τη νομική πρόθεση του νόμου.

Αντίθετα, ο υπολογισμός του επιτοκίου επί της μηνιαίας δόσης ανταποκρίνεται στις αρχές της αναλογικότητας και της οικονομικής βιωσιμότητας, προσφέροντας μια λύση που προστατεύει τόσο τον οφειλέτη όσο και τους πιστωτές.

Με την παρούσα απόφαση, το Δικαστήριο ουσιαστικά υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή του επιτοκίου επί της μηνιαίας δόσης διασφαλίζει τη δίκαιη κατανομή του βάρους της οφειλής, ενισχύοντας την προστασία της κύριας κατοικίας του δανειολήπτη.

Πηγή: https://www.ot.gr/