Νέα ευρωκαταδίκη για καθυστέρηση εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων

Από το 2009 εκκρεμούσε η εφαρμογή για υπόθεση απαλλοτρίωσης

 

ατά το ΕΔΔΑ, η εκτέλεση απόφασης που εκδίδεται από οποιοδήποτε δικαστήριο πρέπει να θεωρείται αναπόσπαστο μέρος της «ακροαματικής διαδικασίας».

Από το 2009 είχε κριθεί στα Δικαστήρια η ακύρωση της άρσης απαλλοτρίωσης, μετά τη σιωπηρή άρνηση της διοίκησης. Ωστόσο, χρειάστηκε να περάσουν χρόνια προκειμένου το 2019 να εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα για την άρση και το 2021 να βγουν οι διαταγές πληρωμής για την αποζημίωση των ιδιοκτητών.

Η καθυστέρηση στην εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο νέας ευρωκαταδίκης  της Ελλάδας, με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) να αναφέρει πως «η εκτέλεση δικαστικής απόφασης είναι αναπόσπαστο μέρος της δίκαιης δίκης».

Σύμφωνα με την υπόθεση, το «εθνικό δικαστήριο είχε ακυρώσει την σιωπηρή άρνηση της διοίκησης να άρει την απαλλοτρίωση που αφορούσε το οικόπεδο των προσφευγόντων και παρέπεμψε την υπόθεση στη διοίκηση. Οι προσφεύγοντες, συνιδιοκτήτες ενός οικοπέδου, παραπονέθηκαν για την καθυστερημένη εκτέλεση της με αριθ. 3665/2009 απόφασης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης και για την έλλειψη αποτελεσματικής προσφυγής στο εσωτερικό δίκαιο».

Όπως ανέφεραν οι προσφεύγοντες «η εν λόγω εσωτερική διαδικασία είχε κινηθεί από τους προκατόχους τους και αυτοί απέκτησαν από κοινού την κυριότητα του οικοπέδου στις 23 Ιουλίου 2010, μετά την καταχώριση της συμβολαιογραφικής τους πράξης στο Κτηματολόγιο.

Στις 29 Νοεμβρίου 2019 δημοσιεύθηκε το ΠΔ σχετικά με την τροποποίηση του σχεδίου πόλεως – περιελάμβανε δε την άρση της απαλλοτρίωσης και την επαναφορά της. Στις 31 Μαρτίου 2021 εκδόθηκαν διαταγές πληρωμής για την αποζημίωση των προσφευγόντων, θέτοντας έτσι τέλος στη διαδικασία εκτέλεσης.

Στον προσφεύγοντα της προσφυγής με αριθ. 47788/15, εν τω μεταξύ, επιδικάστηκε αποζημίωση 1.000 ευρώ από το Συμβούλιο Συμμόρφωσης (τριμελής επιτροπή) του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης για την μη εκτέλεση της απόφασης από τις αρχές. Το ποσό αυτό καταβλήθηκε στις 25 Απριλίου 2016».

Νέα ευρωκαταδίκη για καθυστέρηση δικαστικών αποφάσεων: Η απόφαση του ΕΔΔΑ

Κατά το ΕΔΔΑ η εκτέλεση απόφασης που εκδίδεται από οποιοδήποτε δικαστήριο πρέπει να θεωρείται αναπόσπαστο μέρος της «ακροαματικής διαδικασίας». Παρέπεμψε  επίσης στη νομολογία του σχετικά με τη μη εκτέλεση ή την καθυστερημένη εκτέλεση τελεσίδικων εθνικών αποφάσεων.

«Το Δικαστήριο εκτίμησε ότι: α) στην προκειμένη περίπτωση οι αρχές δεν κατέβαλαν τις απαραίτητες προσπάθειες για την πλήρη και έγκαιρη εκτέλεση της εκδοθείσας δικαστικής απόφασης υπέρ των προσφευγόντων και β) οι προσφεύγοντες δεν είχαν στη διάθεσή τους αποτελεσματικό ένδικο μέσο για τις καταγγελίες τους» υπογραμμίζεται.

Ενδεικτικό είναι πως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε τις αιτιάσεις της Κυβέρνησης.

Οι απορριφθέντες ισχυρισμοί του Δημοσίου

Όπως αναφέρει η απόφαση του ΕΔΔΑ, «η Κυβέρνηση υποστήριξε ότι η όποια καθυστέρηση στη διαδικασία εκτέλεσης αποδίδεται στην ανάγκη να διεξαχθεί μια σειρά νόμιμων διαδικασιών με τη συνδρομή των προσφευγόντων ως ιδιοκτητών του ακινήτου που είναι υπεύθυνοι για την υποβολή των απαραίτητων εγγράφων. Οι προσφεύγοντες αντέκρουσαν τους ισχυρισμούς της Κυβέρνησης και υποστήριξαν ότι δεν είχαν λάβει αποζημίωση μέχρι το 2021».

Το Δικαστήριο επανέλαβε ότι η εκτέλεση απόφασης που εκδίδεται από οποιοδήποτε δικαστήριο πρέπει να θεωρείται αναπόσπαστο μέρος της «ακροαματικής διαδικασίας» για τους σκοπούς του άρθρου 6. Παρέπεμψε  επίσης στη νομολογία του σχετικά με τη μη εκτέλεση ή την καθυστερημένη εκτέλεση τελεσίδικων εθνικών αποφάσεων (βλ. Hornsby κατά Ελλάδας, αριθ. 18357/91, § 40).

Στις κορυφαίες υποθέσεις Κανελλόπουλος, §§ 31-33, και Μπουσίου, §§ 18-21, οι οποίες αναφέρονται και οι δύο παραπάνω, καθώς και στην υπόθεση Βασιλειάδου κατά Ελλάδας της 06.04.2017, αριθ. 32884/09, §§ 33-37, το Δικαστήριο διαπίστωσε ήδη παραβίαση σε σχέση με ζητήματα παρόμοια με αυτά της παρούσας υπόθεσης.

Και κατέληξε: «Αφού εξέτασε όλο το υλικό που του υποβλήθηκε, το Δικαστήριο δεν διαπίστωσε κανένα γεγονός ή επιχείρημα ικανό να το πείσει να καταλήξει σε διαφορετικό συμπέρασμα επί της ουσίας των εν λόγω καταγγελιών. Έχοντας υπόψη τη σχετική νομολογία του, το Δικαστήριο εκτίμησε ότι στην προκειμένη περίπτωση οι αρχές δεν κατέβαλαν όλες τις απαραίτητες προσπάθειες για την πλήρη και έγκαιρη εκτέλεση της απόφασης υπέρ των προσφευγόντων. Το Δικαστήριο σημείωσε περαιτέρω ότι οι προσφεύγοντες δεν είχαν στη διάθεσή τους αποτελεσματικό ένδικο μέσο για τις εν λόγω καταγγελίες».

Πηγή: www.echrcaselaw.com