Η Ολλανδία έχει νέα κυβέρνηση. Τρία πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε.

Χρειάστηκαν 223 ημέρες για να φτάσω εκεί.

Όμως ο Ολλανδός βασιλιάς την Τρίτη έδωσε την ευλογία του σε ένα νέο υπουργικό συμβούλιο – ένα επίσημο αλλά σημαντικό τελικό βήμα για το σχηματισμό της πιο δεξιάς κυβέρνησης στην πρόσφατη ιστορία της χώρας.

Ο Ντικ Σούφ, πρώην προϊστάμενος των ολλανδικών υπηρεσιών πληροφοριών χωρίς κομματική παράταξη και που δεν ήταν στο ψηφοδέλτιο στις εκλογές του Νοεμβρίου, αντικαθιστά τον Μαρκ Ρούτε ως πρωθυπουργό.

Ως το κόμμα που κέρδισε τις περισσότερες ψήφους, το ακροδεξιό Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) πήρε την πρώτη επιλογή υπουργών, διεκδικώντας θέσεις για άσυλο, υποδομές, οικονομικές υποθέσεις, εξωτερικό εμπόριο και υγειονομική περίθαλψη.

Το φιλελεύθερο Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία (VVD) του δεσμευμένου στο ΝΑΤΟ Ρούτε κατάφερε να κερδίσει οικονομικά, τη δεύτερη πιο ισχυρή θέση στην κυβέρνηση. Το VVD τοποθέτησε επίσης υπουργούς για την άμυνα, το κλίμα και την πράσινη ανάπτυξη και τη δικαιοσύνη.

Το πρόσφατα ιδρυθέν κεντρώο Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο (NSC) αναλαμβάνει επικεφαλής τόσο των εσωτερικών όσο και των εξωτερικών υποθέσεων, καθώς και του υπουργείου Παιδείας μαζί με τις κοινωνικές υποθέσεις.

Ένα άλλο νεοσύστατο κόμμα, το λαϊκιστικό Κίνημα Αγροτών-Πολίτη (BBB), θα κρατήσει τα σκήπτρα για τη στέγαση και τη γεωργία.

Όμως, παρά το γεγονός ότι χρειάστηκαν σχεδόν επτάμισι μήνες για να τα συγκεντρώσει όλα, ο χρόνος δεν κάνει μια σταθερή συμμαχία. Αντίθετα, οι εντάσεις μεταξύ των τεσσάρων κομμάτων φαίνεται να έχουν αυξηθεί κατά τη διάρκεια της συγκρότησης της κυβέρνησης.

Ορισμένοι Ολλανδοί σχολιαστές έχουν ήδη χαρακτηρίσει την ομάδα του Schoof ότι αποτελείται από τέσσερα ξεχωριστά υπουργικά συμβουλίων και όχι ένα ενιαίο.

Ο Geerten Boogaard, καθηγητής τοπικής αυτοδιοίκησης στο Πανεπιστήμιο του Leiden, σημείωσε ότι ο κίνδυνος είναι υψηλός ότι «κάθε πολιτικός παράγοντας θα ασκήσει πίεση για το δικό του συμφέρον και για να διατηρήσει τη βάση της εξουσίας του, αντί να εργαστεί για τη συλλογική επιτυχία».

Καθώς η νέα κυβέρνηση πόζαρε στις σκάλες του Βασιλικού Παλατιού στη Χάγη, πολλοί αναρωτήθηκαν: Πόσο καιρό πριν σκάσει το φράγμα;

1. Το επερχόμενο Υπουργικό Συμβούλιο έχει 29 μέλη. Κάποιος συγκεκριμένα που πρέπει να προσέξουμε;

Ας ξεκινήσουμε με δύο που είναι βέβαιο ότι θα συγκρουστούν: η υπουργός Στέγασης Mona Keijzer και η συνάδελφός της στο κόμμα BBB Femke Wiersma για τη γεωργία και τη φύση. Είναι — χοντροκομμένα — υπεύθυνοι για να αποφασίσουν εάν η μικρή χώρα της Ολλανδίας δημιουργεί χώρο για τη στέγαση ανθρώπων ή τη διατήρηση αγελάδων.

Και μετά υπάρχει το PVV, συγκεκριμένα: ο Marjolein Faber, ο νέος υπουργός Μετανάστευσης, είναι ήδη ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα άτομα στο νέο υπουργικό συμβούλιο (παρόλο που είναι η δεύτερη επιλογή ). Ακόμη και οι μυημένοι στο PVV τη βλέπουν ως σκληροπυρηνική.

Είναι πιο διάσημη για την αναφορά της στη «θεωρία της μεγάλης αντικατάστασης» σε μια ομιλία της – τον ισχυρισμό που προώθησαν οι Ναζί και προωθήθηκαν από τους λευκούς υπερασπιστές ότι υπάρχει μια συνωμοσία για την αντικατάσταση του λευκού πληθυσμού της Ευρώπης.

Σε μια ακρόαση επιβεβαίωσης την περασμένη εβδομάδα, πήρε αποστάσεις από τις προηγούμενες δηλώσεις της – λέγοντας ότι τις έκανε ως μέλος της αντιπολίτευσης. Αλλά ότι στο νέο της ρόλο ως υπουργού, μια τέτοια ορολογία θα ήταν «λανθασμένη και ανεπιθύμητη».

2. Ακούγεται σαν ομάδα διόγκωσης… ποια ήταν η ανταπόκριση;

Πολλοί κρατούν την αναπνοή τους – και τη μύτη τους.

Ο Ρούτγκερ Γκρουτ Γουάσινκ, βουλευτής του Άμστερνταμ για τη συμμαχία της Πράσινης Αριστεράς, προκάλεσε σάλο αφού είπε ευθέως στην ολλανδική εφημερίδα Parool ότι δεν θα σήκωνε καν το τηλέφωνο, αν ο Φάμπερ τηλεφωνούσε.

«Δεν θέλω να ομαλοποιήσω αυτό που δεν είναι φυσιολογικό», είπε. «Δεν είναι ότι το κράτος δικαίου θα καταργηθεί την επόμενη εβδομάδα. Αλλά ο χειμώνας έρχεται».

Μια μέρα αργότερα, άμβλυνε κάπως τον τόνο του — αλλά μέχρι τότε, είχε ήδη ξεσπάσει συζήτηση για το πώς οι αντίπαλοι της νέας κυβέρνησης, και οι επικριτές του PVV, θα μπορούσαν να αναμένεται να συνεργαστούν μαζί της και να εφαρμόσουν τις πολιτικές της σε τοπικό επίπεδο.

Σύμφωνα με τον Boogaard, τον καθηγητή του Leiden, το επίπεδο αντίστασης στο νέο υπουργικό συμβούλιο, ακόμη και πριν εγκατασταθεί, είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο. Αυτό υποδηλώνει μια μεγάλη πρόκληση.

«Σε μια σχετικά έντονα αποκεντρωμένη χώρα όπως η Ολλανδία, η συνεργασία μεταξύ του κέντρου και των τοπικών επιπέδων διακυβέρνησης ήταν πάντα κρίσιμη», είπε στο POLITICO, προσθέτοντας ότι οι κομματικές δομές της βάσης και οι προσωπικοί δεσμοί παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξομάλυνση τυχόν ρωγμών.

«Αυτή η παραδοσιακή κόλλα δεν υπάρχει τώρα».

Αλλά, πρόσθεσε, σε αυτό το σημείο, μια υγειονομική προσέγγιση όπως αυτή που προτείνει ο Wassink μπορεί να είναι «μεγαλύτερος κίνδυνος για τη δημοκρατία από το να αφήσουμε τον πυρομανή να μπει στο μηχανοστάσιο», με την έννοια να επιτραπεί στο PVV να τρέξει την εκπομπή.

3. Πού μπαίνουν οι Βρυξέλλες;

Θα είναι μια δύσκολη διαδρομή.

Η κεντροαριστερή εφημερίδα Volkskrant τον Μάιο επικαλέστηκε έναν ανώνυμο διπλωμάτη της ΕΕ που περιέγραψε την κυβερνητική συμφωνία της νέας κυβέρνησης ως «ένα πόλεμο τριών μετώπων κατά της ΕΕ», αναφερόμενος στον δεδηλωμένο στόχο της κυβέρνησης να εξασφαλίσει εξαιρέσεις για τη μετανάστευση και τους περιβαλλοντικούς κανόνες. Για να μην αναφέρουμε τη μείωση της συνεισφοράς της στον προϋπολογισμό του μπλοκ κατά 1,6 δισ. ευρώ.

Η ομάδα του Schoof έχει επίσης επιφορτιστεί με τη χάραξη αυστηρότερων κανόνων για την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων από άλλες χώρες της ΕΕ στην Ολλανδία. Καλή τύχη προσπαθώντας να διώξετε ένα από τα κοσμήματα του στέμματος της ΕΕ.

Μια περιπλοκή είναι ότι οι περισσότεροι υπουργοί δεν έχουν κάνει ποτέ πολιτική στις Βρυξέλλες στο παρελθόν και θα πρέπει να καταλήξουν στο ρόλο της διαπραγμάτευσης με συναδέλφους από το διαφορετικό πολιτιστικό και πολιτικό υπόβαθρο 26 άλλων χωρών.

Ακόμη και κάποιος όπως ο Rutte — ο οποίος έγινε διάσημος για το πόσο καλά πλοηγούσε στις συνόδους κορυφής των ηγετών της ΕΕ — χρειαζόταν χρόνο για να εγκατασταθεί στο παιχνίδι. Και ήταν μάστορας της πολιτικής δούναι και λαβείν.

Ο Σούφ και η ομάδα του θα εργαστούν τώρα για να μετατρέψουν τα κύρια σημεία της συμφωνίας σε πραγματικούς στόχους πολιτικής πριν από τα τέλη Σεπτεμβρίου, όταν πρόκειται να ανακοινωθεί το σχέδιο προϋπολογισμού.

Ενώ ορισμένοι φοβούνται ότι η ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης μπορεί να σηματοδοτήσει τον ερχομό του χειμώνα, ο ηγέτης του PVV, Geert Wilders, υπόσχεται «Ο ήλιος θα λάμψει ξανά».

Ik zei het toch, de ☀️ is weer gaan schijnen in Nederland!

Geniet ervan!

— Geert Wilders (@geertwilderspvv) June 29, 2024