ΚΟΣΜΟΣ / Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2025, 23:00 / Συν 1
Καθώς τα λεωφορεία μετέφεραν εκατοντάδες Παλαιστινίους από τις ισραηλινές φυλακές στα ερείπια της Γάζας, η Χαμάς έστελνε μήνυμα θριάμβου: «Τιμή στους αγωνιστές μας, τηρήσαμε την υπόσχεση».
Για τους Ισραηλινούς, όμως, τα ίδια λεωφορεία μετέφεραν «τρομοκράτες» – περίπου 4.000 άτομα που ανταλλάχθηκαν, μέσα σε δύο χρόνια πολέμου.
Ανάμεσά τους, εκατοντάδες χωρίς δίκη, συλληφθέντες για συμμετοχή σε διαδηλώσεις ή αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Άλλοι, όμως, κατηγορούνται για αιματηρές, φονικές επιθέσεις εναντίον αμάχων και πολλαπλά εγκλήματα.
Η «παράδοση της αναγκαιότητας»
Η απελευθέρωση κρατουμένων με αντάλλαγμα ομήρους είναι μια πρακτική που, αν και αμφιλεγόμενη, έχει ριζώσει στη στρατηγική του Ισραήλ.
Από τη δεκαετία του ’80, η χώρα έχει ανταλλάξει τουλάχιστον 8.500 Παλαιστινίους για λιγότερους από 20 ζωντανούς ομήρους και τις σορούς άλλων οκτώ, σύμφωνα με υπολογισμούς των Financial Times.
Μια «παράδοση της αναγκαιότητας», όπως την αποκάλεσε Ισραηλινός αξιωματούχος — και ταυτόχρονα, μια πρακτική που ενθαρρύνει νέες απαγωγές, τροφοδοτώντας έναν μακάβριο κύκλο «ανθρώπινης αξίας», όπως σχολιάζει η βρετανική εφημερίδα.
Το «Hadarim University»
Μέσα στα ισραηλινά σωφρονιστικά ιδρύματα, φυλακισμένοι από τη Χαμάς, τη Φατάχ, το Λαϊκό Μέτωπο και την Ισλαμική Τζιχάντ συμβιώνουν, ανταλλάσσουν ιδέες, εκπαιδεύονται πολιτικά και στρατιωτικά.
Οι ίδιοι το αποκαλούν «Πανεπιστήμιο Hadarim», από το όνομα φυλακής που φιλοξενεί επίσημα πανεπιστημιακά προγράμματα.
Από εκεί αποφοίτησαν ιστορικές φυσιογνωμίες όπως ο ιδρυτής της Χαμάς, σεΐχης Άχμεντ Γιασίν, αλλά και ο Γεχία Σινουάρ – ο εγκέφαλος της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου 2023.
«Η φυλακή δημιουργεί νέους ηγέτες», λένε όσοι βγαίνουν έπειτα από δεκαετίες κράτησης. Για πολλούς Παλαιστινίους, η θυσία τους τούς καθιστά ήρωες. Και για τη Χαμάς, τούς μετατρέπει σε πολύτιμο πολιτικό κεφάλαιο.
Ο Αμπντέλ Νάσερ Ίσα: Από κρατούμενος σε σύμβολο
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι ο Αμπντέλ Νάσερ Ίσα, που συνελήφθη το 1995, κατηγορούμενος για επιθέσεις με λεωφορεία στη Δυτική Όχθη. Καταδικάστηκε σε ισόβια και επτά επιπλέον χρόνια φυλάκισης.
Τον Φεβρουάριο του 2025, έπειτα από σχεδόν τρεις δεκαετίες, βγήκε ελεύθερος στο πλαίσιο της ανακωχής.
Από το Κάιρο, όπου ζει εξόριστος, δήλωσε στους Financial Times ότι η εμπειρία του στη φυλακή ήταν «ενδιαφέρουσα και εμπλουτιστική»: «Συνάντησα ηγέτες όλων των αποχρώσεων της παλαιστινιακής πολιτικής ζωής. Μάθαμε ο ένας από τον άλλον».
Για το Ισραήλ, ωστόσο, ο Ίσα παραμένει «κίνδυνος». Πρώην ανώτερος αξιωματούχος της Shin Bet δηλώνει: «Ήταν επικίνδυνος τότε, είναι επικίνδυνος και τώρα».
Το τίμημα των ανταλλαγών
Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Το 1985, η απελευθέρωση του Γιασίν μέσω της «συμφωνίας Τζιμπρίλ» οδήγησε τελικά στη γέννηση της Χαμάς.
Το 2011, η απελευθέρωση του Σινουάρ, σε αντάλλαγμα με τον στρατιώτη Γκιλάντ Σαλίτ, έφερε στο προσκήνιο τον άνθρωπο που ενορχήστρωσε τη φονικότερη επίθεση εναντίον του Ισραήλ.
Σήμερα, δεκάδες από τους απελευθερωμένους κρατουμένους επιστρέφουν ήρωες στα εδάφη τους, ενώ άλλοι θεωρούνται ήδη υποψήφιοι για ανώτερα πολιτικά πόστα.
Σύμφωνα με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τουλάχιστον 75 κρατούμενοι έχουν πεθάνει υπό ισραηλινή κράτηση από τις 7 Οκτωβρίου.
Για ορισμένους, όμως, «η φυλακή δημιουργεί νέους ηγέτες», όπως είπε ο 43χρονος Άμμαρ Μουστάφα Μάρντι, ο οποίος απελευθερώθηκε τον Φεβρουάριο έπειτα από 22 χρόνια φυλάκισης για τη δολοφονία ενός Ισραηλινού εποίκου στη Δυτική Όχθη.
Ο Μάρντι ανέφερε ότι έμαθε πολλά κατά τη διάρκεια της κράτησής του από Παλαιστίνιους συγκρατούμενους, ανάμεσά τους τον Σινουάρ, τον Μπαργούτι και τον Σααντάτ, οι οποίοι υπήρξαν συγκρατούμενοι και δάσκαλοί του.
«Ήταν ίσοι ανάμεσά μας», είπε. «Πρώτοι μεταξύ ίσων, μας δίδασκαν κάτι καινούργιο κάθε μέρα».
Πηγή: naftemporiki.gr
