Το γεγονός ότι τα μισά από τα κεφάλαια που πρέπει να διαθέτουν οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες ως ασφάλεια σε δύσκολους καιρούς είναι… αέρας, ο οποίος μάλιστα αντιστοιχεί σε απαίτηση του ελληνικού Δημοσίου, έχει βάλει στο στόχαστρο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που τις εποπτεύει.
O Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) της ΕΚΤ, που ελέγχει τις τράπεζες σε όλη την Ευρώπη, πιέζει εδώ και μήνες τις τράπεζες να αποπληρώσουν την «αναβαλλόμενη φορολογία» την οποία γράφουν στους ισολογισμούς τους ως κεφάλαιο, αλλά δεν είναι τίποτα παραπάνω από λογιστικές εγγραφές μελλοντικών εσόδων.
Οι 4 συστημικές τράπεζες «χρωστάνε» στο Δημόσιο 12,5 δισ. ευρώ τα οποία έχουν καταχωρημένα ως εποπτικό κεφάλαιο, υπό τη μορφή Αναβαλλόμενης Φορολογικής Πίστωσης (Deferred Tax Credit – DTC), το οποίο είναι υποχρεωμένες να επιστρέψουν σταδιακά από τα κέρδη τους μέσα σε μια 20ετία (έως το 2040-42).
Το Δημόσιο με το νόμο Χαρδούβελη του 2013 έδωσε στις τράπεζες το δικαίωμα να υπολογίσουν ως κεφάλαιο ποσά φόρου που θα πληρώσουν για τα κέρδη της επόμενης εικοσαετίας, ώστε να είναι σε θέση να καλύψουν τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας που επιβάλλει η ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια κρατική εγγύηση των εποπτικών κεφαλαίων των τραπεζών.
Ο SSM όμως πιέζει τώρα για ταχύτερη απομείωση της αναβαλλόμενης φορολογίας, αφού οι τράπεζες έχουν και με το παραπάνω τη δυνατότητα να το κάνουν, λόγω των υψηλών «εύκολων» κερδών που αποκομίζουν, τα οποία προκύπτουν όχι από υγιείς τραπεζικές χρηματοδοτήσεις, αλλά δίνοντας σχεδόν μηδενικά επιτόκια για τις καταθέσεις, τις οποίες οι ίδιες εκμεταλλεύονται «γυρίζοντας» τα χρήματα σε υψηλότοκες τοποθετήσεις.
Η πίεση για απομείωση της αναβαλλόμενης φορολογίας εντάθηκε το τελευταίο διάστημα, ιδιαίτερα μετά τις ανακοινώσεις υψηλών μερισμάτων για το 2023 που έφτασαν τα 848 εκατ. ευρώ, δηλαδή 22% των κερδών, αλλά και την «υπόσχεση» ότι του χρόνου το μέρισμα θα φτάσει σε πολύ υψηλότερα επίπεδα, στο 30- 50% των κερδών, δηλαδή κοντά στα 2-2,5 δισ. ευρώ εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις.
Ο SSM γνωρίζει ότι το ελντοράντο των εύκολων κερδών δεν θα κρατήσει για πάντα καθώς η ΕΚΤ μειώνει τα επιτόκια και κάποια στιγμή οι ελληνικές τράπεζες δεν θα μπορούν να συνεχίσουν αυτό το γαϊτανάκι με το «γύρισμα» των χρημάτων των καταθετών, ούτε τη μεγάλα ψαλίδα μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και δανεισμού.
Όπως έχει αποκαλύψει το ieidiseis οι τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες έχουν από την υψηλότερη αναλογία εσόδων από τόκους, αλλά και από τα υψηλότερα επιτόκια δανεισμού και από τα χαμηλότερα επιτόκια καταθέσεων στην ευρωζώνη. (δείτε ΕΔΩ).
Η ανησυχία του SSM για την κατάσταση αυτή εξηγείται και από το γεγονός ότι το ποσό των 13 δισ. ευρώ της αναβαλλόμενης φορολογίας αντιστοιχεί σε περίπου 50% των εποπτικών κεφαλαίων, δηλαδή των χρημάτων που πρέπει να έχουν διαθέσιμα για να καλύψουν ζημιές σε περίπτωση κρίσης ή εάν μια από αυτές έχει ειδικά προβλήματα και χρειαστεί να χρησιμοποιήσει τα κεφάλαια αυτά.
Σε μια τέτοια περίπτωση, το Κράτος θα χρειαστεί να καλύψει τις ανάγκες, αφού στην ουσία έχει εγγυηθεί τα εποπτικά κεφάλαια με την αναβαλλόμενη φορολογία.
Το σενάριο της κρίσης μπορεί να μοιάζει σήμερα ανύπαρκτο, αλλά δεν είναι μηδενική πιθανότητα σε έναν ταραγμένο κόσμο με ανοιχτά πολεμικά μέτωπα σε κρίσιμα σημεία της παγκόσμιας ενεργειακής εφοδιαστικής αλυσίδας.
To γεγονός σημείωσε -«κομψά» είναι αλήθεια- ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας προ ημερών για «χαμηλή ποιότητα» των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών, αλλά και τον «γεωπολιτικό κίνδυνο» που αυξάνει τα ρίσκα.
Επίσης, είναι τουλάχιστον αντιφατικό για τις τράπεζες να «χρωστάνε» 12,5 δισ. στο ελληνικό δημόσιο, να έχουν προβληματική εικόνα στα εποπτικά τους κεφάλαια και την ίδια στιγμή να κάνουν «πάρτι» με τη διανομή μερισμάτων, αλλά και των υψηλών αμοιβών για τις διοικήσεις τους, τις οποίες τριπλασίασαν το 2023, ανεβάζοντας το «πακέτο» για τους επικεφαλής στο 1,5 εκατομμύριο ευρώ ετησίως.
Οι τραπεζίτες, που όπως φαίνεται έχουν καλομάθει να κερδίζουν σε βάρος των φορολογουμένων και με κρατική εγγύηση , είχαν προτείνει ως «λύση» για την απομείωση της αναβαλλόμενης φορολογίας… άλλη μια κρατική εγγύηση.
Άλλωστε κρατική εγγύηση είναι και εκείνη που δόθηκε με τον «Ηρακλή» για να μεταφερθούν τα κόκκινα δάνεια που είχαν στους ισολογισμούς τους σε «funds». Τα «κοράκια» αγόρασαν τα δάνεια από τις τράπεζες, όχι μόνο «κοψοχρονιά» αλλά και με την εγγύηση 20 δισ. ευρώ του ελληνικού κράτους ότι δεν θα χάσουν από τη συναλλαγή αυτή
Έτσι, η πρόταση των τραπεζών για την απομείωση της αναβαλλόμενης φορολογίας ήταν να εκδώσουν ομόλογα, να δανειστούν δηλαδή από την αγορά, αλλά με κρατική εγγύηση και με τα ομόλογα αυτά να υποκαταστήσουν τις αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις.
Δεν είναι γνωστό εάν το σενάριο αυτό είναι ακόμα στο τραπέζι, αλλά σύμφωνα με τα όσα προέκυψαν από τις συναντήσεις εκπροσώπων του SSM και των ελληνικών τραπεζών ο προγραμματισμός που εξετάζεται είναι να διπλασιαστούν οι ετήσιες αποπληρωμές των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων, έτσι ώστε η πλήρης απόσβεση να γίνει στο μισό χρονικό διάστημα, μέχρι το 2032, αντί για το 2042.
Πηγή: https://www.ieidiseis.gr/