Οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ, σύμφωνα με όσα δήλωσαν αξιωματούχοι των ΗΠΑ και άλλων χωρών στην εφημερίδα New York Times, κατάφεραν να παγιδεύσουν με μικρές ποσότητες εκρηκτικής ύλης βομβητές που αγόρασε η Χεζμπολάχ από την Ουγγαρία (η εταιρεία από την Ταϊβάν έδωσε άδεια κατασκευής σε ουγγρική επιχείρηση) και τις πυροδότησαν χθες Τρίτη, σκοτώνοντας τουλάχιστον 11 ανθρώπους και τραυματίζοντας άλλους σχεδόν 4.000.
Σημειώνεται ότι 400 από τους τραυματίες είναι σε σοβαρή κατάσταση.
Οι πηγές της εφημερίδας, που εκφράστηκαν υπό τον όρο να μην κατονομαστούν, έδωσαν κάποιες λεπτομέρειες για αυτήν την άνευ προηγουμένου επιχείρηση, την ευθύνη για την οποία ήδη το λιβανικό σιιτικό κόμμα επέρριψε ήδη στο Ισραήλ.
Οι μικρές συσκευές παγιδευτήκαν από τις ισραηλινές υπηρεσίες προτού φθάσουν στον Λίβανο, σύμφωνα με τις πηγές.
Μερικές δεκάδες γραμμάρια εκρηκτικής ύλης —ως και 57 γραμμάρια— τοποθετήθηκαν πλάι στην μπαταρία των βομβητών αυτών, μαζί με πυροκροτητές, διευκρινίζεται στο δημοσίευμα.
Στις 15:30 στον Λίβανο μήνυμα που έμοιαζε να εστάλη από την ηγεσία της Χεζμπολάχ έφθασε στις συσκευές, κάνοντάς τις να ηχήσουν για αρκετά δευτερόλεπτα, και κατόπιν πυροδοτήθηκαν τα εκρηκτικά, σύμφωνα με τις πηγές.
Πάνω από 3.000 δείγματα, κυρίως του μοντέλου AP924, είχαν παραγγελθεί από το λιβανικό κίνημα στην εταιρεία Gold Apollo της Ταϊβάν, πάντα κατά τους NYT.
Τελικά οι συσκευές φαίνεται πως κατασκευάστηκαν στην Ουγγαρία.
Οι πληροφορίες της αμερικανικής εφημερίδας συνάδουν με τη θεωρία, που διατύπωσαν πολλοί αναλυτές, κατά την οποία οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες μπόρεσαν να παρεισφρήσουν στην αλυσίδα εφοδιασμού της Χεζμπολάx και να υλοποιήσουν αυτό το χτύπημα.
Πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στο λιβανικό κίνημα τόνισε νωρίτερα χθες ότι «οι βομβητές που εξερράγησαν ήταν μέρος παρτίδας η οποία αγοράστηκε πρόσφατα από τη Χεζμπολάx, αποτελούμενης από 1.000 κομμάτια», και κατ’ αυτήν υπέστησαν «πειρατεία στην πηγή».
Η Χεζμπολάχ κατηγόρησε το Ισραήλ ότι είναι «εξ ολοκλήρου υπεύθυνο» για την ταυτόχρονη έκρηξη των βομβητών και διαβεβαίωσε ότι «θα λάβει δίκαιη τιμωρία» μετά από «αυτή την εγκληματική επίθεση». Μεταξύ των θυμάτων είναι δύο μαχητές του φιλοϊρανικού κινήματος και ένα κορίτσι 16 ετών. Δύο πηγές ασφαλείας ανέφεραν ότι ένας από τους νεκρούς μαχητές ήταν γιος βουλευτή της Χεζμπολάχ.
Από την πλευρά του και ο πρωθυπουργός του Λιβάνου, Νατζίμπ Μικάτι, κατηγόρησε το Ισραήλ για τη σειρά εκρήξεων στη χώρα, την οποία χαρακτήρισε «εγκληματική».
Σύμφωνα με τον ίδιο, πρόκειται για «κατάφωρη παραβίαση της λιβανέζικης κυριαρχίας».
Ο Μικάτι έκανε λόγο για «εγκληματική πράξη» και κάλεσε «τη διεθνή κοινότητα να αναλάβει τις ευθύνες της και να ασκήσει πίεση ώστε να αναγκάσει το Ισραήλ να σταματήσει την επιθετικότητά του και τις απειλές του και να εφαρμόσει τα διεθνή ψηφίσματα».
Παρόμοιες εκρήξεις με αρκετούς τραυματίες σημειώθηκαν – μετά το αρχικό περιστατικό στη Βηρυτό – και σε άλλες περιοχές στο νότιο Λίβανο, σύμφωνα με πηγές ασφαλείας που επικαλείται το Reuters και αραβικά μέσα ενημέρωσης.
Τόσο το Al-Arabiya όσο και το Al-Jazeera, ανέφεραν πως οι εκρήξεις σημειώθηκαν στο Όρος του Λιβάνου και στο νότιο τμήμα της χώρας, ενώ κάτοικοι ανέφεραν πως κράτησαν περίπου μισή ώρα.
Στη Συρία, 14 μέλη της Χεζμπολάχ τραυματίστηκαν επίσης από την έκρηξη των βομβητών τους, ανακοίνωσε το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Τα σενάρια που εξεταζόντουσαν μέχρι τώρα
Με το Ισραήλ προς το παρόν να μην έχει προβεί σε επίσημο σχόλιο, αναλυτές επιχειρούν να εξετάσουν τους τρόπους με τους οποίους έγινε αυτή η πρωτοφανής επίθεση.
Πολλοί υποδεικνύουν ως αιτία των εκρήξεων κάποιου είδους χάκινγκ το οποίο προκάλεσε υπερθέρμανση των μπαταριών των βομβητών, και οδήγησε στις εκρήξεις των συσκευών.
Ειδικότερα, μία πηγή προσκείμενη στη Χεζμπολάχ δήλωσε υπό τον όρο της ανωνυμίας ότι η αιτία των εκρήξεων ήταν πιθανότατα οι μπαταρίες λιθίου που τροφοδοτούν τους βομβητές.
Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου χρησιμοποιούνται συνήθως σε ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης, μπορούν να υπερθερμανθούν και να πάρουν φωτιά – ακόμη και να εκραγούν σε ορισμένες περιπτώσεις. Αυτό οφείλεται σε ένα φαινόμενο που ονομάζεται θερμική διαφυγή, μια χημική αλυσιδωτή αντίδραση που λαμβάνει χώρα όταν η μπαταρία υφίσταται ταχεία αλλαγή θερμοκρασίας.
Δεν έχει υπάρξει ακόμη επίσημη επιβεβαίωση για το τι προκάλεσε την ταυτόχρονη έκρηξη των βομβητών, ωστόσο, στρατιωτικές πηγές του Λιβάνου ανέφεραν ότι οι συσκευές πυροδοτήθηκαν στο πλαίσιο ισραηλινής επίθεσης.
Είναι πιθανό ότι οι ισραηλινές δυνάμεις ή κάποιος άλλος παράγοντας θα μπορούσαν να έχουν παραβιάσει αυτές τις συσκευές και να υπερφορτίσουν εξ αποστάσεως την μπαταρία, προκαλώντας θερμική διαφυγή.
Την ίδια ώρα, ο δημοσιογράφος του BBC για τον κυβερνοχώρο, Τζο Τίντι, αναφέρει ως πιθανό το σενάριο να υπήρξε σαμποτάζ στην αλυσίδα εφοδιασμού των βομβητών. Κάποιος παράγοντας δηλαδή να αλλοίωσε τους βομβητές κατά την κατασκευή ή τη μεταφορά τους.
Εάν επρόκειτο πράγματι για επίθεση στην αλυσίδα εφοδιασμού, θα έπρεπε να έχει γίνει μια τεράστια επιχείρηση για να ανοίξουν οι βομβητές και να τους πειράξουν κρυφά με κάποιο τρόπο.
Παράλληλα, ένας πρώην εμπειρογνώμονας πυρομαχικών του βρετανικού στρατού, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί, δήλωσε στο BBC ότι οι συσκευές θα μπορούσαν να εμπεριέχουν 10 έως 20 γραμμάρια εκρηκτικής ύλης μέσα σε κάποιο ψεύτικο ηλεκτρονικό εξάρτημα.
Ο στρατιωτικός αναλυτής Ελάια Μανιέρ, υπογράμμισε στο Al Jazeera ότι η Χεζμπολάχ βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε βομβητές για να εμποδίσει το Ισραήλ να υποκλέψει επικοινωνίες. Ο ίδιος υποθέτει ότι οι συσκευές θα πρέπει να είχαν παραβιαστεί πριν διανεμηθούν στα μέλη της Χεζμπολάχ.
«Αυτό δεν είναι ένα νέο σύστημα. Έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν, έτσι σε αυτή την περίπτωση υπήρξε εμπλοκή τρίτου για να επιτραπεί η πρόσβαση για την εξ αποστάσεως ενεργοποίηση των εκρήξεων» τόνισε.
Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να πιστεύουν ότι πρέπει να υπάρξει διπλωματική λύση στη συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ, τόνισε σήμερα η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρίν Ζαν-Πιερ.
«Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι θα πρέπει να υπάρξει μια διπλωματική λύση» σε αυτήν τη σύγκρουση, ανέφερε χαρακτηριστικά η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου.