Το Ανώτατο Δικαστήριο καλείται να αποφανθεί για τον τρόπο υπολογισμού των τόκων, εάν δηλαδή θα πρέπει να υπολογίζονται στο σύνολο της οφειλής ή στο ποσό της μηνιαίας δόσης.
Παρέμβαση έχει ασκήσει και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, αναφέροντας πως «στέκεται έμπρακτα δίπλα στους αδύναμους και ευάλωτους δανειολήπτες, που ασφυκτιούν υπό το βάρος της υπερχρέωσης και της επιθετικής στρατηγικής των funds και των servicers».
Το ζήτημα αυτό έχει απασχολήσει στα Δικαστήρια συχνά υποθέσεις για τον τρόπο υπολογισμού των τόκων μετά τη σύναψη ρύθμισης βάσει του νόμου Κατσέλη, με πλείστες όσες περιπτώσεις να δικαιώνουν τους δανειολήπτες και να κρίνουν πως οι τόκοι δεν πρέπει να υπολογίζονται στο σύνολο της οφειλής, αλλά στη μηνιαία δόση που έχει συμφωνηθεί.
Τώρα, η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου θα κληθεί να κρίνει, μετά το προδικαστικό ερώτημα που έθεσε το Ειρηνοδικείο Ιωαννίνων αναφορικά με τη διχογνωμία, που έχει προκύψει από την έκδοση αλληλοσυγκρουόμενων αποφάσεων, αναφορικά με τον τοκισμό των τοκοχρεολυτικών δόσεων των οφειλετών, που έχουν ορισθεί με αποφάσεις Ειρηνοδικείων στην περίπτωση διάσωσης της πρώτης κατοικίας.
«Κατά τη μία άποψη, που εφαρμόζουν οι εταιρείες διαχείρισης, το επιτόκιο υπολογίζεται επί του συνόλου της οφειλής και όχι επί κάθε μηνιαίας δόσης, με αποτέλεσμα τελικά η μηνιαία δόση να υπερδιπλασιάζεται, ενώ κατά την αντίθετη άποψη η ορθή ερμηνεία του άρθρου 9 παρ. 2 του ν. 3689/2010 επιβάλλει το επιτόκιο να υπολογίζεται επί κάθε μηνιαίας δόσης» ανέφερε το Ειρηνοδικείο.
Η υπόθεση είχε απασχολήσει στις αρχές Νοεμβρίου την Τριμελή Επιτροπή του Ανωτάτου Δικαστηρίου και η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου αποφάσισε να γίνει πιλοτική δίκη προκειμένου – όπως αναφέρει – «να κρίνει, αν το αναφερόμενο στο ιστορικό της παρούσας πράξης διατακτικό χρήζει ή όχι ερμηνείας ως προς τον υπολογισμό του επιτοκίου των μηνιαίων δόσεων για τη διάσωση της κύριας κατοικίας της αιτούσας και σε καταφατική περίπτωση, α) αν το επιτόκιο, που θεσπίζεται στο άρθρο 9 παρ. 2 του Ν. 3869/2010, πρέπει να υπολογίζεται από την έναρξη της ρύθμισης, επί του συνόλου του οριζομένου κεφαλαίου οφειλής του δανειολήπτη και να υπολογίζονται οι τοκοχρεωλυτικές δόσεις απόσβεσης της συνολικής οφειλής, κατά κεφάλαιο και τόκους, ή β) το επιτόκιο αυτό θα υπολογίζεται επί εκάστης των μηνιαίων δόσεων κατά το μήνα της εξόφλησής της, στην τελευταία δε περίπτωση, αν το επιτόκιο αυτό θα υπολογίζεται για όλο το χρόνο από την έναρξη της ρύθμισης έως την εξόφληση κάθε δόσης ή μόνο από τον ορισθέντα με τη ρύθμιση μήνα καταβολής κάθε δόσης έως την εξόφλησή της.
Το προδικαστικό ερώτημα του Ειρηνοδικείου
Όπως αναφέρεται στην απόφαση του Δικαστηρίου, που «μεταρρυθμίσθηκε με τις 1072/2012 και 244/2019 αποφάσεις αυτού και δέχθηκε αίτηση της αιτούσας περί υπαγωγής της στο Ν. 3869/2010, ρυθμίζοντας τα χρέη της κατ ́ εφαρμογή των άρθρων 8 παρ. 2 και 9 παρ. 2 του ίδιου νόμου.
Το ανωτέρω Δικαστήριο με την 15/2024 απόφασή του υπέβαλε προδικαστικό ερώτημα κατ ́ άρθρο 20Α του ΚΠολΔ για τα ακόλουθα μεταξύ άλλων ζητήματα: «1. Αν η διάταξη της προς ερμηνεία υπ’ αριθμ. 16/2012 αποφάσεως του Ειρηνοδικείου Ιωαννίνων, όπως αυτή μεταρρυθμίσθηκε με τις υπ’ αριθμ. 1072/2012 και 244/2019 αποφάσεις του ιδίου δικαστηρίου, που ορίζει ότι: «…Επιβάλλει στην αιτούσα την υποχρέωση να ικανοποιήσει το υπόλοιπο των απαιτήσεων της πιστώτριας, που θα απομείνει μετά τις πιο πάνω καταβολές επί 4ετία και τη διανομή του τιμήματος της εκποίησης του προαναφερομένου ακινήτου, με μηνιαίες δόσεις επί διάστημα 300 μηνών ύψους 481,66€ το μήνα. Η καταβολή των μηνιαίων αυτών δόσεων θα ξεκινήσει την 1η ημέρα του πρώτου μήνα τέσσερα χρόνια μετά την δημοσίευση της παρούσας απόφασης και θα γίνει εντόκως, χωρίς ανατοκισμό, με το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με το κυμαινόμενο επιτόκιο, που θα ισχύει κατά το χρόνο αποπληρωμής σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος αναπροσαρμοζόμενο με επιτόκιο αναφοράς αυτό των Πράξεων Κύριας Αναχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας….» είναι αρκούντως σαφής ή χρήζει ερμηνείας
- Εις περίπτωση δε που χρήζει ερμηνείας, θα πρέπει να αποσαφηνισθεί αν:
- Το επιτόκιο που θεσπίζεται στο άρθρο 9 παρ. 2 του ν.3869/2010 πρέπει να υπολογίζεται από την έναρξη της ρυθμίσεως, στο σύνολο του οριζομένου κεφαλαίου οφειλής του δανειολήπτη και να υπολογίζονται οι τοκοχρεωλυτικές δόσεις αποσβέσεως της συνολικής οφειλής εκ κεφαλαίου και τόκων για όλη τη διάρκεια της ρυθμίσεως ή
- Το επιτόκιο αυτό θα υπολογίζεται αυτοτελώς δι’ εκάστη των μηνιαίων δόσεων κατά τον μήνα της εξοφλήσεώς της. Στην τελευταία δε αυτή περίπτωση, θα πρέπει ωσαύτως να διευκρινισθεί αν το επιτόκιο αυτό θα υπολογίζεται για όλο τον χρόνο τον διαδραμόντα από της ενάρξεως της ρυθμίσεως έως εξοφλήσεως κάθε δόσης ή μόνο για τον μήνα καταβολής κάθε δόσης».
Η παρέμβαση του ΔΣΑ
Όπως αναφέρει, ο ΔΣΑ «στέκεται έμπρακτα δίπλα στους αδύναμους και ευάλωτους δανειολήπτες, που ασφυκτιούν υπό το βάρος της υπερχρέωσης και της επιθετικής στρατηγικής των funds και των servicers».
Για το λόγο αυτό κατέθεσε στην Πρόεδρο του Αρείου Πάγου πρόσθετη παρέμβαση υπέρ της δανειολήπτριας, που είναι διάδικος στην παραπεμπτική απόφαση του Ειρηνοδικείου Ιωαννίνων, που θα εξεταστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο.
Στο σκεπτικό της παρέμβασης σημειώνεται ότι το ύψος των τοκοχρεολυτικών δόσεων κάθε δανειολήπτη καθορίσθηκε από το δικαστήριο με βάση τις οικονομικές δυνατότητές του, οι οποίες, αν ανατραπούν, κινδυνεύει να χάσει το σπίτι του.
Τονίζεται, επίσης, ότι σκοπός του ν. 3689/2010 είναι η επανένταξη του υπερχρεωμένου δανειολήπτη στην οικονομική και κοινωνική ζωή και δεν θα πρέπει με τον καθορισμό από το Δικαστήριο του ύψους των μηνιαίων δόσεων να επέρχεται εξαθλίωση του δανειολήπτη, κατάσταση, που θα ανατραπεί αν επικρατήσει η άποψη των εταιρειών διαχείρισης.
Επισημάνθηκε επίσης ότι με τη ρύθμιση για τη διάσωση της πρώτης κατοικίας παύουν να ισχύουν οι όροι της αρχικής σύμβασης για τις υποχρεώσεις του δανειολήπτη, ο οποίος εφεξής υποχρεούται μόνο στην καταβολή της μηνιαίας δόσης, που όρισε το δικαστήριο.
Και όπως καταλήγει ο ΔΣΑ: «Διεκδικούμε μια δίκαιη, αποτελεσματική και βιώσιμη λύση στο μεγάλο κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους. Στρατηγικός στόχος μας είναι μία κοινωνία με δικαιοσύνη, ισότητα και ευημερία. Αυτόν τον στόχο θα υπηρετήσουμε μέχρι τέλους».
ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Πηγή: https://www.dikastiko.gr/