Ισχυρή προειδοποίηση προς τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση απευθύνει η Κίνα μέσω πολλών διπλωματικών διαύλων να μην προχωρήσουν στην κατάσχεση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Σύμφωνα με τα κινεζικά ΜΜΕ, τον προβληματισμό του για το ζήτημα το οποίο ανοίγει… την πόρτα του φρενοκομείου για το ζήτημα των διεθνών συναλλαγματικών αποθεμάτων ανάφερε ο κινέζος πρόεδρος Xi Jinping κατά την πρόσφατη επίσκεψή του την προηγούμενη εβδομάδα στο Παρίσι στο Γάλλο πρόεδρο Emmanuel Macron.
Γαλλία και Γερμανία παρότι συναινούν εν γένει στην χρήση των κερδών από τα ρωσικά assets για την χρηματοδότηση της Ουκρανίας, όσον αφορά το ζήτημα της πλήρους κατάσχεσής τους εκφράζουν τις ανησυχίες τους τόσο όσον αφορά τη νομιμότητα της διαδικασίας όσο και τις επιπτώσεις της στην αξιοπιστία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Γηραιάς Ηπείρου.
Ποιο κράτος θα ήταν διατεθειμένο να δεσμεύσει τα συναλλαγματικά του αποθέματα σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ευρώπης την ώρα που θα τελούν υπό την απειλή της κατάσχεσης;
Αυτό είναι το ερώτημα που θέτουν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί και τραπεζίτες στις ΗΠΑ
Η σκληρή γραμμή
Χαρακτηριστικό της σκληρής γραμμής που αναμένεται να τηρήσει η Κίνα στο ζήτημα είναι άρθρο στην επίσημη εφημερίδα του κινεζικού καθεστώτος Global Times την Κυριακή 12 Μαΐου 2024.
Να σημειωθεί ότι στην αρχή της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους πάγωσαν αμέσως ρωσικά υπερπόντια περιουσιακά στοιχεία αξίας 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται στα κράτη της ΕΕ, με περίπου 5 δισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ.
Καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, αυτά τα κεφάλαια δεν έχουν χρησιμοποιηθεί
Σε αυτό επισημαίνεται ότι πρόσφατα, οι ΗΠΑ και η ΕΕ εξέτασαν το ενδεχόμενο κατάσχεσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Αν και αυτή η κίνηση στοχεύει στη στήριξη της Ουκρανίας, έχει ευρύτερες επιπτώσεις για το διεθνές δίκαιο και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, σημειώνεται.
Τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία είναι ακινητοποιημένα ή παγωμένα και δεν είναι προσβάσιμα από τη Μόσχα – αλλά εξακολουθούν να νομικά ανήκουν στη Ρωσία, δεν έχει αλλάξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Η νομική εμπλοκή
Υπογραμμίζεται ότι εάν και υπάρχει εκ μέρους των κρατών κάποιο νομικό περιθώριο «παγώματος» περιουσιακών στοιχείων τρίτων , η μετατροπή αυτών των περιουσιακών στοιχείων σε κατασχεθέντα περιουσιακά στοιχεία που μπορούν να πωληθούν προς όφελος της Ουκρανίας απαιτεί ένα επιπλέον επίπεδο νομικών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένης της λήψης απόφασης από μια δικαστική αρχή.
Η νομική δυσχέρεια του εγχειρήματος πιστοποιείται από το γεγονός ότι εδώ και περισσότερο από ένα έτος, οι ΗΠΑ και οι ευρωπαϊκές χώρες συζητούν τη νομιμότητα της κατάσχεσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και της παράδοσής τους στην Ουκρανία.
Οι εξελίξεις
Οι ΗΠΑ έλαβαν πρόσφατα νομοθετικά μέτρα για να καταστεί δυνατή η δήμευση περίπου 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε παγωμένα ρωσικά συναλλαγματικά αποθέματα μέσω της νομοθεσίας που εκγρίθηκε στο Κογκρέσο για την στρατιωτική και την οικονομική ενίσχυση της Ουκρανίας.
Αυτό το νομοσχέδιο καταδεικνύει ξεκάθαρα την πρόθεση των ΗΠΑ να υποστηρίξουν την Ουκρανία χρησιμοποιώντας παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Εν τω μεταξύ, η ΕΕ εξετάζει επίσης παρόμοια μέτρα, με στόχο να λάβει 15-20 δισεκατομμύρια ευρώ (16-21 δισεκατομμύρια δολάρια) πραγματοποιηθένα κέρδη από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία έως το 2027.
Τα νομική και ηθικά όρια
Στο άρθρο επισημαίνεται ότι οι εν λόγω νομοθετικές προσπάθειες έχουν εγείρει σημαντικές ανησυχίες σχετικά με τα νομικά και ηθικά όρια μιας πρακτικής αυτού του είδους που συνιστά … κλοπή.
Εάν η Ρωσία επιλέξει να λάβει μέτρα κατά της πρωτοφανούς αυτής πρακτική, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική κλιμάκωση της σύγκρουσης και ακόμη και να προκαλέσει έναν οικονομικό πόλεμο μεγάλης κλίμακας.
Ενώ η Ρωσία μπορεί να μην έχει την ίδια οικονομική μόχλευση με τις δυτικές χώρες, τυχόν αντίποινα θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές παγκόσμιες οικονομικές συνέπειες.
Γεωπολιτικοί κίνδυνοι και ασφάλεια των περιουσιακών στοιχείων
Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τέτοιων κατασχέσεων θα μπορούσαν να είναι εκτεταμένες, οδηγώντας σε αυξημένους γεωπολιτικούς κινδύνους και σε επαναξιολόγηση της ασφάλειας των περιουσιακών στοιχείων και της νομικής προστασίας στις διεθνείς δικαιοδοσίες, επισημαίνεται.
Άλλες χώρες ενδέχεται να αρχίσουν να επανεκτιμούν την έκθεσή τους σε χρηματοοικονομικούς κινδύνους και να αναπτύσσουν νέες νομικές στρατηγικές για την προστασία των περιουσιακών τους στοιχείων από παρόμοιες κατασχέσεις στο μέλλον.
Η δήμευση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα μπορούσε να θεωρηθεί ως άρση του απαραβίαστου της σύμφωνα με την οποία τα περιουσιακά στοιχεία ενός κράτους είναι απαραβίαστα στο έδαφος ενός άλλου.
Δεν υπάρχει επιστροφή…
Για τις χώρες που διατηρούν ουδέτερη θέση στη σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας, η κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων εγείρει ανησυχίες σχετικά με τις ευρύτερες επιπτώσεις στο διεθνές δίκαιο και στους κανόνες του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, επισημαίνεται στο άρθρο.
Οι ανησυχίες αυτές αφορούν το προηγούμενο που δημιουργεί μια τέτοια συμπεριφορά για τη διάθεση κρατικών περιουσιακών στοιχείων σε περιόδους σύγκρουσης και πώς μπορεί να επηρεάσει τα δικά τους περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό.
Υπάρχει ένα δημοφιλές αμερικανικό και δυτικό αυτονόητο επιχείρημα είναι ότι η κατάσχεση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων δεν θα επηρεάσει τα περιουσιακά στοιχεία άλλων χωρών ούτε θα τροποποιήσει τα κίνητρα των κυβερνήσεων που δεν σχεδιάζουν έναν πόλεμο μεγάλης κλίμακας.
Αυτό ισοδυναμεί με το να πούμε ότι οι χώρες που υποστηρίζουν τη δήμευση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων δεν θα ξεκινήσουν πόλεμο… ένας ισχυρισμός που όχι μόνο δεν μπορεί να υποστηριχθεί, αλλά είναι απλώς αντίθετος τα ιστορικά διδάγματα, υποστηρίζεται στο άρθρο.
Η παγκόσμια κοινότητα πρέπει να εργαστεί για λύσεις που σέβονται την κυριαρχία όλων των κρατών και διαφυλάσσουν την ακεραιότητα του διεθνούς δικαίου, σημειώνεται με έμφαση δίνοντας το τόνο της σκληρής κινέζικης γραμμής επί του ζητήματος.