Ότι ανεβαίνει, κατεβαίνει. Νόμος της βαρύτητας. Η ανθρωπότητα στην ιστορία έχει γνωρίσει πολλές αυτοκρατορίες. Όλες έχουν περιορισμένο χρόνο διάρκειας με την ανάδυση νέων δυνάμεων που δεν επιβαρύνθηκαν από το ηθικό και οικονομικό κόστος της διατήρησης μιας αυτοκρατορίας.
Ο Αμερικανός δημοσιογράφος Chris Hedges είχε γράψει για το θέμα της πτώσης της Αμερικανικής αυτοκρατορίας. Όπως λέει: “Η τροχιά των στρατιωτικών φιάσκων αντικατοπτρίζει τα θλιβερά φινάλε της Κινεζικής, Οθωμανικής, Αψβούργου, Ρωσικής, Γαλλικής, Βρετανικής, Ολλανδικής, Πορτογαλικής και Σοβιετικής αυτοκρατορίας. Ενώ καθεμία από αυτές τις αυτοκρατορίες παράκμασε με τις δικές της ιδιαιτερότητες, όλες εμφάνισαν μοτίβα διάλυσης που χαρακτηρίζουν το αμερικανικό πείραμα.”
Εδώ θα προσπαθήσω να χρησιμοποιήσω αναλογίες με την πτώση της Ρώμης για να περιγράψω γιατί θεωρώ την πτώση της Αμερικανικής ηγεμονίας θέμα χρόνου. H Αμερικανική αυτοκρατορία πρέπει να θεωρηθεί ως συνέχισης της αυτοκρατορίας της Μεγάλης Βρετανίας που προέκυψε με την ανάδυση του James I στον θρόνο το 1602 μ.Χ. και την ένωση Σκωτίας και Αγγλίας. Άλλωστε η Wall Street μαζί με το City of London ελέγχουν την παγκόσμια οικονομία. Παρότι η μακροβιότερη αυτοκρατορία στην ιστορία της ανθρωπότητας υπήρξε η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία: 1123 χρόνια (διαίρεση της Ρώμης έως την άλωση της Κωνσταντινούπολης), εδώ η σύγκριση γίνεται με την Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία που διήρκεσε 422 χρόνια.
Η πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Οι συνεχείς πόλεμοι και οι υπερβολικές δαπάνες είχαν ελαφρύνει σημαντικά τα Ρωμαϊκά αυτοκρατορικά ταμεία και η καταπιεστική φορολογία και ο πληθωρισμός είχαν διευρύνει το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Με την ελπίδα να αποφύγουν την εφορία, πολλά μέλη των εύπορων τάξεων είχαν μάλιστα καταφύγει στην ύπαιθρο και είχαν δημιουργήσει ανεξάρτητα φέουδα.
Κυβερνητική διαφθορά και πολιτική αστάθεια
Αν το τεράστιο μέγεθος της Ρώμης καθιστούσε δύσκολη τη διακυβέρνηση, η αναποτελεσματική και ασυνεπής ηγεσία βοήθησε μόνο στη μεγέθυνση του προβλήματος. Το να είσαι Ρωμαίος αυτοκράτορας ήταν πάντα μια ιδιαίτερα επικίνδυνη δουλειά, αλλά κατά τη διάρκεια του ταραχώδους δεύτερου και τρίτου αιώνα παραλίγο να ταυτιστεί με καταδίκη σε θάνατο. Ο εμφύλιος πόλεμος οδήγησε την αυτοκρατορία στο χάος και περισσότεροι από 20 άνδρες πήραν τον θρόνο σε διάστημα μόλις 75 ετών, συνήθως μετά τη δολοφονία του προκατόχου τους.
Η πραιτοριανή φρουρά -οι προσωπικοί σωματοφύλακες του αυτοκράτορα- δολοφόνησαν και εγκατέστησαν νέους ηγεμόνες κατά βούληση, και κάποτε μάλιστα δημοπρατούσαν το σημείο στον πλειοδότη. Η πολιτική σήψη επεκτάθηκε και στη Ρωμαϊκή Γερουσία, η οποία δεν κατάφερε να μετριάσει τις υπερβολές των αυτοκρατόρων λόγω της δικής της εκτεταμένης διαφθοράς και ανικανότητας. Καθώς η κατάσταση χειροτέρευε, η υπερηφάνεια των πολιτών μειώθηκε και πολλοί Ρωμαίοι πολίτες έχασαν την εμπιστοσύνη τους στην ηγεσία τους.
Την ίδια στιγμή, η αυτοκρατορία συγκλονίστηκε από έλλειμμα εργασίας. Η οικονομία της Ρώμης εξαρτιόταν από τους σκλάβους για να καλλιεργήσουν τα χωράφια της και να δουλέψουν ως τεχνίτες, και η στρατιωτική της δύναμη παρείχε παραδοσιακά μια νέα εισροή κατακτημένων λαών για να δουλέψουν. Αλλά όταν η επέκταση σταμάτησε τον δεύτερο αιώνα, οι προμήθειες της Ρώμης σε σκλάβους και άλλους πολεμικούς θησαυρούς άρχισαν να στερεύουν. Ένα περαιτέρω πλήγμα ήρθε τον πέμπτο αιώνα, όταν οι Βάνδαλοι διεκδίκησαν τη Βόρεια Αφρική και άρχισαν να διαταράσσουν το εμπόριο της αυτοκρατορίας περιφέροντας τη Μεσόγειο ως πειρατές. Με την οικονομία της να παραπαίει και την εμπορική και αγροτική της παραγωγή σε παρακμή, η Αυτοκρατορία άρχισε να χάνει τον έλεγχο της Ευρώπης.
Η Νέα Ρώμη
H Αμερική αναδύθηκε ως Αυτοκρατορία μετά το τέλος του ΒΠΠ. Στην διάρκεια του πολέμου είχε μετατρέψει την οικονομία της σε πολεμική και τροφοδοτούσε τους συμμάχους. Έτσι κατέληξε με το 50% του παγκόσμιου χρυσού και το 70% της παγκόσμιας βιομηχανίας αφού όλες οι οικονομίες των άλλων χωρών της Ευρώπης είχαν καταστραφεί.
Μια αγγλική παροιμία λέει, αν αισθάνεσαι πως είσαι σφυρί, όλα τα βλέπεις σαν πρόκες. Πολεμική βιομηχανία είχε η Αμερική, με πολέμους θα συνέχιζε εσαεί. Στο τέλος του πολέμου το1945 είχαν σχέδιο οι ΗΠΑ να ρίξουν 204 πυρηνικά σε 66 πόλεις της πρώην Σοβιετικής Ένωσης για να την βγάλουν από τη μέση, γνωρίζοντας πλέον πως λειτουργούν τα πυρηνικά. Ότι δεν κατάφεραν οι ναζί που χρηματοδοτούνταν από τον Ροκφέλερ και τις Αμερικανικές και αγγλικές επιχειρήσεις οι πυρηνικές βόμβες θα το κατάφερναν. Έως το 1949 τα σχέδια αυτά ακυρώθηκαν γιατί η Σοβιετική Ένωση έκανε τα δικά της πυρηνικά. Ως εκ τούτου, ο πόλεμος για την κυριαρχία του πλανήτη με τον εξαφάνιση των ανταγωνιστών θα συνέχιζε με πληρεξούσιους πολέμους. Ο Ψυχρός πόλεμος έφερε το κατάλληλο σκηνικό όπου θα εκτυλίσσονταν αυτοί οι πόλεμοι, στην Κορέα και το Βιετνάμ.
Οι μακροχρόνιοι πόλεμοι αυτοί ήταν αρκετοί για να καταστρέψουν την Αμερικανική οικονομία. Από το 1959 έως το 1973 είχαν εμπλακεί σε αιματοχυσίες που οδήγησαν τα κινήματα να συσπειρώνονται αφού αντιδρούσαν με την υποχρεωτική στράτευση και τα φέρετρα να γυρίζουν γεμάτα πτώματα. Η χρεοκοπία της Αμερικανικής οικονομίας έφερε την αποσύνδεση από τον κανόνα του χρυσού το 1971, την πετρελαϊκή κρίση που ο Κίσσινγκερ μπόρεσε να χρησιμοποιήσει θετικά με την υιοθέτηση του πετροδολλαρίου. Έτσι άδοξα τελείωσε ο “χρυσούς αιώνας του καπιταλισμού” που δεν ήταν αιώνας, και έγινε κάτω από την απειλή της ύπαρξης εργασιακών δικαιωμάτων στην Σοβιετική Ένωση. Έπρεπε ο καπιταλισμός να προσφέρει ένα καλύτερο παράδειγμα και έτσι δημιουργήθηκε το κοινωνικό κράτος με την φορολόγηση των πλουσίων έως 90%.
Την θέση της πραγματικής οικονομίας πήρε η εικονική πραγματικότητα με τον νεοφιλελευθερισμό και το εικονικό χρήμα (fiat currency). Μπόρεσαν να το πετύχουν αυτό στην Νέα Ρώμη γιατί όλοι οι διεθνείς οικονομικοί θεσμοί ήταν στα χέρια τους. Το δολάριο έγινε όπλο κατά των οικονομιών όλων των χωρών του πλανήτη, που υπέφεραν από την επιβολή μέτρων λιτότητας, που οδηγούν σε ξεπούλημα δημόσιου και ιδιωτικού πλούτου προς τέρψη του διεθνούς κεφαλαίου που στηρίζουν την Wall Street και το City of London.
Οι θέσεις εργασίας στην βιομηχανία έφυγαν στο εξωτερικό (outsourcing of jobs) με σκοπό την διάλυση του εργατικού κινήματος που είχε έντονα κινητοποιηθεί στον πόλεμο κατά του Βιετνάμ, και η μόνη βιομηχανία που έμεινε αμιγώς στην Αμερική είναι η βιομηχανία του πολέμου, MIC-Military Industrial Complex.
Ο πολύς κόσμος δεν αντιλαμβάνεται το μέγεθος της στρατιωτικής βιομηχανίας των ΗΠΑ. Όπως αναφέρει ο Ρίτσαρντ Κουκ
“Σήμερα περίπου 2,1 εκατομμύρια άνθρωποι απασχολούνται στην αμυντική βιομηχανία. Σύμφωνα με την Acara Solutions, μια μεγάλη εταιρεία πρόσληψης MIC, ο μέσος ετήσιος μισθός τους είναι 106.700 $, 40 τοις εκατό υψηλότερος από τον εθνικό μέσο όρο. Οι εταιρείες για τις οποίες εργάζονται παρήγαγαν έσοδα 741 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2022. Πόσο από την παραγωγή τους είναι σκουπίδια με υψηλές τιμές, κανείς δεν ξέρει. Η απόδοση των όπλων που παράγονται από τις ΗΠΑ στη σύγκρουση της Ουκρανίας δεν φαίνεται εντυπωσιακή. Κανένα σύγχρονο αμερικανικό όπλο δεν έχει δοκιμαστεί ποτέ σε πόλεμο βιομηχανικού τύπου εναντίον ισότιμου αντιπάλου.
Το MIC περιλαμβάνει επίσης ένστολους εν ενεργεία 1,37 εκατ. και εφεδρεία 849.000. Υπάρχουν 750 στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ σε περισσότερες από 80 χώρες εκτός των Η.Π.Α. Περισσότεροι από 100.000 στρατιωτικοί των ΗΠΑ σταθμεύουν στην Ευρώπη. Ο ετήσιος μισθός και τα οφέλη του στρατού είναι επί του παρόντος 146 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, κλιμακούμενοι με τις COLA που συνδυάζονται σε δύο έως τρία τοις εκατό ετησίως, μερικές φορές περισσότερο. Ορισμένοι πρώην στρατιωτικοί των ΗΠΑ υποτίθεται ότι πολεμούν στην Ουκρανία ως μισθοφόροι ή βοηθούν να κατευθύνουν τις μάχες από ασφαλείς τοποθεσίες όπως το Κίεβο ή το Λβοφ.
Μετά είναι οι πολιτικοί υπάλληλοι. Σύμφωνα με το Υπουργείο Άμυνας, απασχολεί περισσότερους από 700.000 πολίτες «σε μια σειρά από κρίσιμες θέσεις παγκοσμίως», με αποζημίωση συνολικά περίπου 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Σύμφωνα με το Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης, ενδέχεται επίσης να προσθέσουμε 560.000 εργολάβους, των οποίων η αποζημίωση είναι συνήθως υψηλότερη από το εργατικό δυναμικό σταδιοδρομίας.”
Εκατομμύρια θέσεις εργασίας υπάρχουν για τις θανατοπολιτικές της Νέας Ρώμης. Η έγκριση του κονδυλίου 95 δις των ΗΠΑ για ενίσχυση των πολέμων της Ουκρανίας, Ισραήλ και Ταϊβάν σε προεκλογική περίοδο έχει και αυτήν την ανάγνωση. Δεν είναι μόνο οι ψηφίσαντες βουλευτές που θα πάρουν το μπαξισι τους, αφού η δωροδοκία έγινε νόμιμη και μετονομάστηκε σε “λόμπινγκ”, αλλά και η εργατική τάξη της Νέας Ρώμης εξαρτάται από τους πολέμους. Βάλτε και τους 16 εκ Βετεράνους των πολέμων και έχετε μια εικόνα του Στρατιωτικού Κεϋνσιανισμού της Αμερικής.
Η νέα χρεοκοπία της Αυτοκρατορίας
Το εικονικό κεφάλαιο μπορούσε να κρατήσει τόσο ώσπου να δημιουργηθούν νέες δυνάμεις που να αμφισβητούν την δυνατότητα να διοικούνται χωρίς αρχές και κανόνες. Οι χώρες με πραγματική οικονομία, βιομηχανία, χρυσό, πετρέλαιο, και άλλους πόρους δεν θα έμενε να υποκύπτουν εσαεί στην Αυτοκρατορία.
Αν ήταν να θέσω μια χρονολογία για την αρχή του τέλους των ΗΠΑ, δεν θα ήταν η 11/9, αλλά το Clean Break που υπέγραψαν οι Σιωνιστές το 1996.
Οι συγγραφείς αναφέρουν:
Για να εξασφαλίσει τους δρόμους και τα σύνορα του έθνους στο άμεσο μέλλον, το Ισραήλ μπορεί να:
Συνεργαστεί στενά με την Τουρκία και την Ιορδανία για να περιορίσει, να αποσταθεροποιήσει και να ανατρέψετε ορισμένες από τις πιο επικίνδυνες απειλές της. Αυτό συνεπάγεται καθαρό διάλειμμα από το σύνθημα, «ολοκληρωτική ειρήνη» σε μια παραδοσιακή έννοια στρατηγικής που βασίζεται στην ισορροπία δυνάμεων.
Αλλάξει τη φύση των σχέσεών του με τους Παλαιστίνιους, συμπεριλαμβανομένης της υπεράσπισης του δικαιώματος της θερμής επιδίωξης για αυτοάμυνα σε όλες τις παλαιστινιακές περιοχές και την καλλιέργεια εναλλακτικών λύσεων στην αποκλειστική δέσμευση του Αραφάτ στην παλαιστινιακή κοινωνία.
Δημιουργήσει μια νέα βάση για τις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες–τονίζοντας την αυτοδυναμία, την ωριμότητα, τη στρατηγική συνεργασία σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος και την προώθηση αξιών που είναι εγγενείς στη Δύση. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο εάν το Ισραήλ λάβει σοβαρά μέτρα για τον τερματισμό της βοήθειας, η οποία εμποδίζει την οικονομική μεταρρύθμιση.
Για την Αμερική ειδικότερα αναφέρει:
Το Ισραήλ μπορεί να κάνει ένα ξεκάθαρο διάλειμμα από το παρελθόν και να δημιουργήσει ένα νέο όραμα για την εταιρική σχέση ΗΠΑ-Ισραήλ που βασίζεται στην αυτοδυναμία, την ωριμότητα και την αμοιβαιότητα — όχι ένα όραμα που επικεντρώνεται στενά σε εδαφικές διαφορές. Η νέα στρατηγική του Ισραήλ –που βασίζεται σε μια κοινή φιλοσοφία της ειρήνης μέσω της δύναμης- αντικατοπτρίζει τη συνέχεια με τις δυτικές αξίες τονίζοντας ότι το Ισραήλ είναι αυτοδύναμο, δεν χρειάζεται τα στρατεύματα των ΗΠΑ με οποιαδήποτε ιδιότητα να το υπερασπιστεί, συμπεριλαμβανομένων των υψωμάτων του Γκολάν, και μπορεί διαχειρίζεται τις δικές του υποθέσεις. Μια τέτοια αυτοδυναμία θα δώσει στο Ισραήλ μεγαλύτερη ελευθερία δράσης και θα αφαιρέσει έναν σημαντικό μοχλό πίεσης που χρησιμοποιήθηκε εναντίον του στο παρελθόν.
Πέρα από τις διακηρυγμένες επιδιώξεις του Clean Break, ένα χρόνο αργότερα γράφτηκε το PNAC. Το Project for the New American Century (PNAC) ήταν μια σιωνιστική νεοσυντηρητική δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσιγκτον, που εστίαζε στην εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών. Ιδρύθηκε ως μη κερδοσκοπικός εκπαιδευτικός οργανισμός το 1997 από τους William Kristol και Robert Kagan (σύζυγος της Βικτώρια Νούλαντ).
Ο δεδηλωμένος στόχος της PNAC ήταν «να προωθήσει την αμερικανική παγκόσμια ηγεσία». Το Project for the New American Century σταμάτησε να λειτουργεί το 2006, αντικαταστάθηκε από μια νέα ομάδα σκέψης με το όνομα Foreign Policy Initiative, η οποία συνιδρύθηκε από τους Kristol και Kagan το 2009. Η Foreign Policy Initiative διαλύθηκε το 2017.
Αυτά τα δύο κείμενα σηματοδότησαν μια νέα εποχή στις σχέσεις Ισραήλ και ΗΠΑ. Ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας ήταν η επιτομή αυτής της νέας φάσης. Συμπίπτει με την υλοποίηση του Yinon Plan που σχεδιάστηκε ήδη από την δεκατία του 1980.
Οι συνεχείς πόλεμοι πέρα από την καταστροφή των χωρών της Δυτικής Ασίας και τον θάνατο εκατομμυρίων, έφερε και την οικονομική καταστροφή των ΗΠΑ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι οι Αμερικάνοι υποφέρουν γιατί όλα τα έσοδα πάνε στους πολέμους. Υπάρχει κοινωνική διάλυση που την κατατάσσουν πια σε πολλές περιοχές σε χώρα τρίτου κόσμου. Άστεγοι, άνεργοι, υψηλός πληθωρισμός, ναρκωτικά, σε επίπεδο πρωτόγνωρο για χώρα που προσποιείται την Αυτοκρατορία. Η δε χώρα της ελευθερίας έχει το μεγαλύτερο ποσοστό φυλακισμένων στον πλανήτη (25% του πληθυσμού που είναι σε φυλακή είναι στις ΗΠΑ).
Οπτικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν πλέον να διαχειριστούν το χρέος τους και η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου.
Μέχρι στιγμής, ο οικονομικός κόσμος προσποιείται ότι δεν συμβαίνει τίποτα τρομερό. Ωστόσο, το κόστος εξυπηρέτησης του αμερικανικού εθνικού χρέους είχει διπλασιαστεί από το 2020 σε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια το 2023. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της BofA (Τράπεζα της Αμερικής), θα κοστίσει 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια για την εξυπηρέτηση του αμερικανικού χρέους φέτος, εάν η Fed δεν μειώσει τα επιτόκια. Οι τόκοι θα γίνουν το πιο ακριβό στοιχείο του προϋπολογισμού, παρακάμπτοντας δύο φορές τον προϋπολογισμό του Πενταγώνου!! Το πρόβλημα δεν έχει απλές λύσεις: είναι αδύνατο να υποτιμηθεί το δολάριο ΗΠΑ, η συναλλαγματική του ισοτιμία θα πέσει με τις ισοτιμίες άλλων νομισμάτων (γεν, ευρώ, γιουάν). Η χρεοκοπία των αμερικανικών ομολόγων θα οδηγήσει σε οικονομικές και στη συνέχεια πολιτικές και στρατιωτικές καταστροφές. Ως εκ τούτου, ο μόνος τρόπος είναι ένας παρατεταμένος πληθωρισμός του δολαρίου, ο οποίος θα φάει το αμερικανικό χρέος και μαζί του κεφάλαια, αποταμιεύσεις και εισόδημα, ωστόσο, λεηλατώντας μια πολύ πλούσια σε πόρους χώρα (Ρωσία, Κίνα, Ιράν) θα αναβάλει το πρόβλημα για μερικές δεκαετίες.
Το πρόβλημα της ηγεσίας υπάρχει στις ΗΠΑ πρωτίστως αλλά έχει μεταφερθεί σε σχεδόν όλες τις χώρες της Δύσης. Οι εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ δείχνουν το αδιέξοδο, η επιλογή θα είναι ποιος είναι χειρότερος, ο γέρος ανοϊκός που ντροπίαζει την εικόνα της αυτοκρατορίας ή ο κλόουν που απεχθάνονται οι περισσότεροι Αμερικανοί; Όσο είμαστε υπεύθυνοι εμείς ως λαός για την παρακμιακή κατάσταση με Μητσοτάκη, Κασσελάκη, Ανδρουλάκη, άλλο τόσο είναι και οι Αμερικανοί για τις δικές τους ηγεσίες. Έχω την εντύπωση πως οι Αμερικανοί είναι πιο μαχητές από τους Έλληνες και αυτό φάνηκε και πρόσφατα με τους φοιτητές και καθηγητές που αψηφούν τις τιμωρίες και αγωνίζονται να σταματήσει η γενοκτονία στην Γάζα. Και αυτό παρά του ότι τα μίντια τα Αμερικανικά κάνουν την καλύτερη πλύση εγκεφάλου στον πλανήτη. Σε κάθε μάχη, όπως κατά των ενέσιμων, κατά του μετανθρωπισμού των ΛΟΑΤΚΙ, κατά των πολέμων είναι πρωτοπόροι. Όπως όλοι οι λαοί είναι όμως εγκλωβισμένοι από την εκλεγμένη μοναρχία που την παρουσιάζουν ως δημοκρατία.
Εν κατακλείδι, όσο η Αμερική ήταν μπλεγμένη με πολέμους στην Δυστική Ασία, η Κίνα δημιουργούσε μια γερή βιομηχανική οικονομία και έβγαζε τους Κινέζους από την φτώχεια. Κατά μια αναλογία, όσο πολεμούσαν οι Αθηναίοι τους Σπαρτιάτες, ανέβηκε η αυτοκρατορία του Αλεξάνδρου στην Μακεδονία. Όσο κι αν ήταν συγκλονιστικά τα κατορθώματα του ήταν η μικρότερη σε διάρκεια αυτοκρατορία στην ιστορία. Οι πόλεμοι είναι και ακριβοί και διαλυτικοί. Το οικονομικό μοντέλο των BRICS βασίζεται στο εμπόριο και τον σεβασμό της βούλησης των λαών. Καμία από τις χώρες που συμμετέχουν δεν θέλουν να επιβάλλουν ένα μοντέλο για τις άλλες χώρες. Το εμπόριο απαιτεί ειρήνη και αυτό είναι μια βασική προϋπόθεση.
Ο πολιτισμός της Δύσης περνάει ένα στάδιο παρακμής με την γουοκ ατζέντα που στόχος της είναι η κοινωνική διάλυση. Οι λέξεις χάνουν το νόημα τους και υπάρχει πλήρης έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ τμημάτων του πληθυσμού. Η αθρόα μετακίνηση πληθυσμών, που χρηματοδοτούνται από τα Ηνωμένα Έθνη και τα έθνη κράτη δημιουργούν ανασφάλεια και ταραχές. Η πίτα μικραίνει και οι πεινασμένοι πληθαίνουν. Η κοινωνική συνοχή, άλλοτε εργαλείο για την δημιουργία κοινοτήτων γίνεται όλο και πιο δύσκολο να επιτευχθεί.
Η Αμερικανική αυτοκρατορία αργοπεθαίνει. Είναι στα τελευταία της. Κάθε βήμα που κάνει φέρνει την καταδίκη της πιο κοντά. Μαζί της θα συμπαρασύρει όλη την λευκή φυλή, Ευρώπη, Καναδά, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, που συμπαρίσταται μαζί της. Από την “λευκή υπεροχή” και την αποικιοκρατία, στον εξευτελισμό και την ταπείνωση, μια αλαζονεία δρόμος. Οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν περιγράψει την διαδικασία, ύβρις, άτις, νέμεσις, τίσις.