Η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Angela Merkel δικαιολόγησε τις προσπάθειές της να καθυστερήσει την αίτηση της Ουκρανίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια της θητείας της, επικαλούμενη φόβους ότι η Ρωσία θα μπορούσε να προβεί σε αντίποινα, σύμφωνα με αποσπάσματα από τα επερχόμενα απομνημονεύματά της που δημοσιεύονται στη γερμανική εβδομαδιαία εφημερίδα Die Zeit.
Η Merkel, η οποία διετέλεσε καγκελάριος της Γερμανίας για 16 χρόνια, περιέγραψε τον δισταγμό της όσον αφορά την υποστήριξη του σχεδίου δράσης για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ (Membership Action Plan, ή MAP status) σε μια σημαντική σύνοδο κορυφής στο Βουκουρέστι το 2008, όπου τελικά σταμάτησε η ένταξη της χώρας.
Στα απομνημονεύματά της, σημεία των οποίων παρουσιάζει το Euronews, η Merkel δήλωσε ότι αισθάνθηκε πως η επιθυμία της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ θα πρέπει να εξισορροπηθεί με τις ανησυχίες για την ασφάλεια της στρατιωτικής συμμαχίας στο σύνολό της.
Έγραψε για την ανησυχία της σχετικά με τους δεσμούς της Ουκρανίας με τη Ρωσία, ιδίως για τον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας που εδρεύει στην ουκρανική χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία η Μόσχα προσήρτησε αργότερα παράνομα το 2014.
Η Merkel δήλωσε ότι θεωρούσε “ψευδαίσθηση” πως το καθεστώς ΜΑΡ για την Ουκρανία θα προστάτευε τη χώρα από τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin ή ότι θα λειτουργούσε αποτρεπτικά για τον Putin, τον οποίο περιέγραψε ως κάποιον “πάντα έτοιμο να μοιράσει τιμωρία” και αδιάφορο για την οικοδόμηση “δημοκρατικών δομών”.
Μειοψηφία οι υποστηρικτές του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία
Η Merkel είπε επίσης ότι μόνο μια μειοψηφία όσων βρίσκονταν στην Ουκρανία υποστήριζε τότε την προσπάθειά της για ένταξη στο ΝΑΤΟ, πριν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ήταν “πεπεισμένη” πως δεν μπορούσε τότε να συμφωνήσει με την ένταξη της Ουκρανίας στη στρατιωτική συμμαχία.
Παρ’ όλα αυτά, η Γερμανίδα ηγέτης δήλωσε ότι η μη προσφορά στην Ουκρανία ενός σαφούς σχεδίου ένταξης στη στρατιωτική συμμαχία είχε κόστος για τις φιλοδοξίες της χώρας και ότι μια ευρύτερη υπόσχεση για μελλοντική ένταξη που δόθηκε στη σύνοδο κορυφής του 2008 ήταν πρόκληση για τον Putin.
Η Merkel έγραψε ότι εξελήφθη ως “κήρυξη πολέμου” από τον Ρώσο ηγέτη, ο οποίος φέρεται να της το είπε σε άλλο πλαίσιο: “Δεν θα είσαι καγκελάριος για πάντα.
Και τότε (η Ουκρανία και η Γεωργία) θα γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Και θέλω να το αποτρέψω αυτό”.
Ο Putin έχει επανειλημμένα δικαιολογήσει τον πόλεμό του ως απάντηση στην επέκταση του ΝΑΤΟ κατά μήκος των ρωσικών συνόρων.
Ενώ η Ουκρανία έλαβε τεχνική υπόσχεση για μελλοντική ένταξη στο ΝΑΤΟ στη σύνοδο κορυφής του 2008, δεν καθορίστηκε σαφής πορεία.
Μετά την εισβολή της Ρωσίας, η Ουκρανία επανέλαβε το αίτημά της για ένταξη στο ΝΑΤΟ τον Σεπτέμβριο του 2022.
Η συμμαχία δήλωσε ότι η πορεία του Κιέβου προς τη συμμαχία είναι μη αναστρέψιμη, αλλά δεν έχει θέσει χρονοδιάγραμμα για την ένταξή του.
Το διακύβευμα του φυσικού αερίου
Περαιτέρω, η Merkel έχει αντιμετωπίσει επικρίσεις στο Κίεβο για την προσέγγιση της Γερμανίας έναντι της Ρωσίας κατά τη διάρκεια της θητείας της, μεταξύ άλλων από τον Ουκρανό πρόεδρο Volodimyr Zelensky.
Ο ίδιος έχει κατηγορήσει το Βερολίνο ότι είναι υπερβολικά φιλικό προς τη Μόσχα, ιδίως όσον αφορά την εξάρτησή του από το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο.
Η πρώην ηγέτιδα της Γερμανίας, η οποία έχει σε μεγάλο βαθμό αποσυρθεί από τη δημόσια ζωή μετά την αποχώρησή της από το αξίωμα, δήλωσε σε συνέντευξή της το 2022 ότι “δεν θα ζητούσε συγγνώμη” για τις πολιτικές της Γερμανίας σχετικά με την Ουκρανία και τη Ρωσία κατά τη διάρκεια της θητείας της.