Τρία νέα μέτρα στήριξης των τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος ανακοίνωσε χθες ο Υπουργός Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης.
Πρώτον, νομοθετείται άμεσα έκτακτη ειδική εισφορά ανά θερμική μεγαβατώρα υπέρ του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης στις εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο. Η διάρκεια του μέτρου θα είναι τουλάχιστον δίμηνη, ενώ για την πρώτη εφαρμογή ως μήνας αναφοράς ορίζεται ο Ιούλιος του 2024. Η έκτακτη εισφορά θα υπολογίζεται επί της ποσότητας φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται από κάθε υπόχρεο παραγωγό για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Το ακριβές ποσό της ειδικής εισφοράς ανά θερμική μεγαβατώρα, θα προσδιορισθεί τις επόμενες ημέρες παράλληλα με τη νομοθέτησή της. Η ειδική εισφορά που αναλογεί σε κάθε Μονάδα Ηλεκτροπαραγωγής θα υπολογίζεται από τον Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου Ανώνυμη Εταιρεία (Δ.Ε.Σ.Φ.Α. Α.Ε.).
Πρωταρχικός σκοπός θέσπισης της ειδικής εισφοράς είναι η προσωρινή υποστήριξη των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας, στο πλαίσιο αντιμετώπισης του έκτακτου υψηλού ενεργειακού κόστους.
Δεύτερον, μέσω του ποσού που θα συγκεντρωθεί από την ειδική εισφορά στους ηλεκτροπαραγωγούς υπέρ του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, θα επιδοτηθούν για τον Αύγουστο οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι είναι συμβεβλημένοι σε κυμαινόμενα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας (πράσινα και κίτρινα τιμολόγια) και πλήττονται από την επερχόμενη απότομη άνοδο των τιμολογίων του επόμενου μήνα.
Το όριο κατανάλωσης της επιδότησης για τους οικιακούς καταναλωτές θα είναι οι 500 κιλοβατώρες (kWh) το μήνα, ενώ ειδική πρόνοια θα υπάρχει για τους δικαιούχους Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου.
Οι ανακοινώσεις για την ακριβή περίμετρο των δικαιούχων και το τελικό ποσό της επιδότησης σε ευρώ/MWh, θα γίνουν αμέσως μετά την ανακοίνωση των τελικών τιμών του ειδικού τιμολογίου (πράσινου) τις πρώτες ημέρες του Αυγούστου.
Τρίτον, θα υπάρξει από ελληνικής πλευράς ένα είδος μηχανισμού παρέμβασης σε περίπτωση στρέβλωσης της αγοράς και δυσλειτουργίας, που έχει ενδημικά χαρακτηριστικά. Όταν, δηλαδή, κάποια χαρακτηριστικά παρουσιάζονται κατά διαστήματα, διότι υπάρχει μόνιμη στρέβλωση της αγοράς (χαρακτηριστικό παράδειγμα η παρούσα αύξηση των τιμών) για την οποία δεν υπάρχει επαρκής αντίδραση από την ευρωπαϊκή πλευρά. Πρόκειται, στην ουσία, για το μηχανισμό που είχε αξιοποιηθεί κατά το παρελθόν. Θα υπάρξει αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε η Ελλάδα να ενεργοποιήσει τη δυνατότητα αυτής της πρόνοιας.
Η κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θέλει επ ουδενί να δώσει την εικόνα ότι επιτρέπει συμπεριφορές ασυδοσίας ή αισχροκέρδειας να πλήξουν τους καταναλωτές, ούτε όμως και εξωγενή φαινόμενα για τα οποία δεν ευθύνεται η χώρα μας. Από την πλευρά του, ο εγχώριος κλάδος της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος θεωρεί ότι σήμερα έχουμε ένα καθαρά συγκυριακό φαινόμενο, το οποίο θα παρέλθει σύντομα.
Κατ΄επέκταση, θεωρεί ότι τιμωρείται με αυξημένο κόστος καυσίμου μέσω της φορολόγησης που αποφασίστηκε στις μονάδες φυσικού αερίου, για ένα πρόβλημα που δεν δημιούργησε.
Η άποψη της αγοράς είναι ότι τα προβλήματα που παρατηρούνται στη ΝΑ Ευρώπη θα λυθούν μέσα στο αμέσως επόμενο διάστημα και θα επανέλθει η ομαλότητα και στις τιμές. Ως εκ τούτου, οι παραγωγοί θεωρούν ότι δεν μπορεί να αποφασίζονται έκτακτα μέτρα με τόσο σπασμωδικό τρόπο.
Στο ΥΠΕΝ φαίνεται πως υπάρχει δυσαρέσκεια απέναντι στους ηλεκτροπαραγωγούς, παρά τις δηλώσεις περί αποκλειστικά εξωγενούς κρίσης. Έτσι, ενδεχομένως τα μέτρα να αποτελούν ένα αυστηρό μήνυμα προς την κατεύθυνσή τους, εκτός από προσπάθεια προστασίας του καταναλωτή.
Επίσης, δεν πέρασε απαρατήρητο ότι την Τρίτη, όταν ανακοινώθηκε ότι θα ληφθούν μέτρα, η τιμή χονδρικής στο Χρηματιστήριο Ενέργειας σημείωσε νέα εκρηκτική άνοδο 24% μέχρι τα 218 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Λειτουργεί καλά το πράσινο τιμολόγιο
Σε κάθε περίπτωση, κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου ο υπουργός ΠΕΝ, Θ. Σκυλακάκης, υπερασπίστηκε το σύστημα με τα πολύχρωμα τιμολόγια και συγκεκριμένα το πράσινο, ρυθμιζόμενο, που επέβαλε η κυβέρνηση τον περασμένο χειμώνα παρά τις επιθυμίες των προμηθευτών.
Όπως δήλωσε σχετικά, «έχουμε τα πράσινα τιμολόγια όπου έχεις το χρόνο να αλλάξεις αν δεις ότι συμβαίνει κάτι στη διάρκεια ενός μήνα. Για τον Ιούλιο έχουν τιμές που διαμορφώθηκαν τους προηγούμενους μήνες. Κατ’ επέκταση, μπορεί κανείς να φύγει την 1η Αυγούστου και να πάει στο μπλε και να μην επηρεαστεί από την πρόσφατη άνοδο. Από την άλλη, αν προβλέπει πτώση τιμών, τότε μπορεί να πάει σε κίτρινο».
Πρόσθεσε ότι όλα τα τιμολόγια έχουν μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα, που αλλάζουν σε σχέση με το επιθυμητό ρίσκο και το προφίλ κατανάλωσης του καταναλωτή: Μια επιχείρηση που πληρώνει 20.000 ευρώ το μήνα για ρεύμα παρακολουθεί τί γίνεται και μπορεί να επιθυμεί δυναμική τιμολόγηση. Θα μπορεί να διαλέξει από το φθινόπωρο ένα πορτοκαλί, δυναμικό τιμολόγιο. Αντιθέτως, ένας μικρός καταναλωτής με εποχιακή κατανάλωση ίσως να θέλει μπλε τιμολόγιο.
Σε κάθε περίπτωση, ο υπουργός εκτιμά ότι τα χρωματιστά τιμολόγια δεν είναι «μαγική σφαίρα» που θα λύσει όλα τα προβλήματα, αλλά χρειάζονται και άλλες προσπάθειες από την πλευρά της Πολιτείας.
Ξεκινά συζήτηση με Κομισιόν για την αρχιτεκτονική της αγοράς
Ο κ. Σκυλακάκης στράφηκε επίσης κατά του ευρωπαϊκού σχεδιασμού της ενεργειακής αγοράς ως βαθύτερο αίτιο του σημερινού προβλήματος, λέγοντας ότι “έχει αδυναμίες η ευρωπαϊκή αγορά και καμία χώρα δεν μπορεί να τις θεραπεύσει μόνη της.
Ο υπουργός έκανε λόγο για αποτυχία του ευρωπαϊκού μοντέλου που δεν θέτει ανώτατο όριο στην τιμή του ρεύματος στη χονδρική και μπορεί να φτάσει χιλιάδες ευρώ ανά μεγαβατώρα. «Θα αρχίσουμε κουβέντα με την Κομισιόν για τις ενδημικές αδυναμίες του συστήματος», υπογράμμισε, προαναγγέλοντας έτσι εξελίξεις στο κοντινό μέλλον.