Χιλιάδες εκρήξεις έπληξαν μέλη της Χεζμπολάχ την περασμένη εβδομάδα, με στόχο τους βομβητές τους την προηγούμενη Τρίτη, και στη συνέχεια τους ασύρματους μια μέρα αργότερα. Συνολικά, από τις εκρήξεις σκοτώθηκαν τουλάχιστον 37 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων παιδιών, και τραυματίστηκαν σχεδόν 3.000, σύμφωνα με τις λιβανέζικες υγειονομικές αρχές, πολλοί από τους οποίους ήταν άμαχοι παρευρισκόμενοι. Η επίθεση αιφνιδίασε την λιβανέζικη οργάνωση, η οποία είχε επιλέξει να αποφύγει τις ψηφιακές τεχνολογίες, αφού απαγόρευσε τα κινητά τηλέφωνα για να αποφύγει την ισραηλινή διείσδυση.
Το Ισραήλ δεν σχολίασε άμεσα τις επιθέσεις, αλλά το CNN αναφέρει ότι οι εκρήξεις ήταν αποτέλεσμα κοινής επιχείρησης της διαβόητης υπηρεσίας πληροφοριών του Ισραήλ, Μοσάντ, και του ισραηλινού στρατού. Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Γιόαβ Γκάλαντ, αναγνώρισε σιωπηρά τον ρόλο της χώρας του την επομένη της επίθεσης με τους βομβητές, επαινώντας τα «εξαιρετικά επιτεύγματα, μαζί με την Σιν Μπετ (σ.σ. υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας του Ισραήλ) και με τη Μοσάντ».
Εκρηκτικά μέσα στις μπαταρίες των βομβητών
Το Ισραήλ πραγματοποίησε μέρος της επίθεσης με τη συσκευή που στόχευε τη Χεζμπολάχ, κρύβοντας εκρηκτικά μέσα στις μπαταρίες των βομβητών που εισήχθησαν στο Λίβανο, σύμφωνα με δύο υψηλόβαθμους αξιωματούχους της λιβανέζικης ασφάλειας.
Οι αξιωματούχοι ασφαλείας του Λιβάνου παρακολούθησαν μια σειρά ελεγχόμενων εκρήξεων ορισμένων από τους οπλισμένους βομβητές που βρέθηκαν μετά, καθώς συνεχίζονται οι έρευνες για το ποιος κατασκεύασε τις ασύρματες συσκευές επικοινωνίας και πώς έφτασαν στις τσέπες της Χεζμπολάχ.
Οι βομβητές που χρησιμοποιήθηκαν στις ελεγχόμενες εκρήξεις ήταν απενεργοποιημένοι τη στιγμή της επίθεσης στις 17 Σεπτεμβρίου, πράγμα που σήμαινε ότι δεν έλαβαν το μήνυμα που προκάλεσε την έκρηξη των παραβιασμένων συσκευών.
Πρακτικά μη ανιχνεύσιμα τα εκρηκτικά
Τόσο ο Λίβανος όσο και η Χεζμπολάχ κατηγόρησαν το Ισραήλ για τις επιθέσεις. Μία από τις πηγές ασφαλείας του Λιβάνου δήλωσε στο CNN ότι ο τρόπος με τον οποίο είχε κρυφτεί το εκρηκτικό υλικό μέσα στις μπαταρίες των βομβητών ήταν τόσο εξελιγμένος που δεν μπορούσε να εντοπιστεί, αλλά δεν διευκρίνισε περαιτέρω τι είδους ελέγχους είχαν περάσει οι συσκευές πριν εισέλθουν στη χώρα.
Η δεύτερη υψηλόβαθμη πηγή ασφαλείας δήλωσε ότι εξέτασε έναν από τους παγιδευμένους βομβητές και είδε την ελεγχόμενη έκρηξή του. Δήλωσε στο CNN ότι το εκρηκτικό υλικό ήταν «δεμένο» μέσα στην μπαταρία λιθίου του βομβητή και πρακτικά μη ανιχνεύσιμο. Πρόσθεσε ότι δεν είχε ξαναδεί κάτι παρόμοιο.
Η αποστολή του Λιβάνου στα Ηνωμένα Έθνη ανέφερε σε επιστολή που απέστειλε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την περασμένη Παρασκευή ότι μια προκαταρκτική έρευνα διαπίστωσε ότι οι συσκευές επικοινωνιών είχαν εμφυτευτεί με εκρηκτικά πριν φτάσουν στη χώρα και είχαν αλλοιωθεί «με επαγγελματικό τρόπο» από «ξένες οντότητες». Οι λιβανέζικες αρχές διαπίστωσαν ότι οι συσκευές πυροδοτήθηκαν με την αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων σε αυτές, σύμφωνα με την επιστολή, την οποία είδε το CNN. Το Ισραήλ ήταν υπεύθυνο για την πραγματοποίηση των επιθέσεων, οι οποίες πυροδότησαν χιλιάδες συσκευές ταυτόχρονα, ανέφερε η αποστολή του ΟΗΕ στον Λίβανο.
Η μυστηριώδης αλυσίδα εφοδιασμού- Πώς έφτασαν στον Λίβανο
Πολλαπλές φωτογραφίες από τα επακόλουθα των επιθέσεων της περασμένης εβδομάδας στο Λίβανο δείχνουν υπολείμματα των ανατιναγμένων βομβητών – γνωστών και ως βομβητών – που αντιστοιχούν σε ένα μοντέλο που κατασκευάστηκε από την ταϊβανέζικη εταιρεία Gold Apollo, καθώς και θραύσματα ασύρματων συσκευών που αναγνωρίστηκαν ως μάρκα της ιαπωνικής εταιρείας ICOM. Οι λιβανέζικες αρχές δήλωσαν ότι οι συσκευές που χρησιμοποιήθηκαν στις επιθέσεις ήταν οι βομβητές Gold Apollo Rugged Pager AR-924 και τα walkie-talkies ICOM IC-V82. Τόσο η Gold Apollo όσο και η ICOM πήραν αποστάσεις από τις συσκευές που παραβιάστηκαν.
Η ICOM δήλωσε ότι το μοντέλο IC-V82 έχει καταργηθεί εδώ και μια δεκαετία και δεν μπορούσε να προσδιορίσει αν οι συσκευές που βρέθηκαν στο στόχαστρο στο Λίβανο ήταν απομιμήσεις ή είχαν αποσταλεί από την εταιρεία της. Οι παραποιημένες εκδόσεις είναι ευρέως διαθέσιμες για αγορά σε ιστότοπους ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως η Alibaba. Το υπουργείο επικοινωνιών του Λιβάνου δήλωσε ότι οι ασύρματοι IC-V82 που χρησιμοποιήθηκαν στις επιθέσεις δεν προμηθεύτηκαν από αναγνωρισμένο αντιπρόσωπο, δεν είχαν επίσημη άδεια και δεν είχαν ελεγχθεί από τις υπηρεσίες ασφαλείας. Οι διεθνείς ερευνητικές προσπάθειες έχουν επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στους βομβητές Gold Apollo AR-924 – εντοπίζοντας την αδειοδότηση και την κατασκευή του μοντέλου από την Ταϊβάν σε προφανείς εταιρείες βιτρίνας για να προσπαθήσουν να διαπιστώσουν πώς μπορεί να πραγματοποιήθηκε η ισραηλινή επιχείρηση.
Οι New York Times ανέφεραν, επικαλούμενοι τρεις αξιωματικούς των μυστικών υπηρεσιών που είχαν ενημερωθεί για την επιχείρηση, ότι το Ισραήλ είχε δημιουργήσει τουλάχιστον τρεις εταιρείες-βιτρίνες για να συγκαλύψει την ταυτότητα αυτών που κατασκεύαζαν τους βομβητές, δηλαδή αξιωματικοί των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών.
Ο πρόεδρος και ιδρυτής της Gold Apollo με έδρα την Ταϊβάν, Hsu Ching-kuang, ανακρίθηκε από τους εισαγγελείς της Ταϊβάν την περασμένη Πέμπτη πριν αφεθεί ελεύθερος. Μια ημέρα νωρίτερα, στα απροσδιόριστα γραφεία της Gold Apollo στα περίχωρα της πρωτεύουσας της Ταϊβάν, ο Hsu, μιλώντας στο CNN και σε άλλα μέσα ενημέρωσης, αρνήθηκε σθεναρά ότι κατασκεύασε τους βομβητές που φέρουν το εμπορικό σήμα της εταιρείας του, υποστηρίζοντας ότι κατασκευάστηκαν από μια ουγγρική εταιρεία, την BAC Consulting. Ο Hsu δήλωσε στο CNN ότι είχε συνάψει συμφωνία αδειοδότησης με την εταιρεία με έδρα τη Βουδαπέστη, αναθέτοντας την «αποκλειστική ευθύνη» για την παραγωγή και την πώληση του μοντέλου AR-924.
Οι εισαγγελικές αρχές στην Ταϊβάν διεξάγουν σχετικές έρευνες. Το γραφείο των εισαγγελέων ανέφερε ότι «δεν έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής στοιχεία που να υποδηλώνουν οποιαδήποτε εμπλοκή Ταϊβανέζων υπηκόων στην τρομοκρατική επίθεση με εκρηκτικά».
Έρευνες και στην Ευρώπη
Οι έρευνες για την αλυσίδα εφοδιασμού συνεχίζονται επίσης στην Ευρώπη, όπου οι αρχές εξετάζουν την ουγγρική εταιρεία BAC Consulting και μια άλλη εταιρεία που συνδέεται με τη Βουλγαρία και τη Νορβηγία για τυχόν διασυνδέσεις με την επίθεση στους βομβητές της Χεζμπολάχ.
Οι βουλγαρικές αρχές ανακοίνωσαν ότι ερευνούν την Norta Global Ltd, αφού τα ουγγρικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα ότι η εταιρεία με έδρα τη Σόφια εμπλέκεται στην πώληση των βομβητών στη Χεζμπολάχ. Η βουλγαρική υπηρεσία εθνικής ασφάλειας DANS δήλωσε ότι κανένας βομβητής που χρησιμοποιήθηκε στην επίθεση δεν «εισήχθη, εξήχθη ή κατασκευάστηκε στη Βουλγαρία» και ότι η Norta Global Ltd δεν είχε πραγματοποιήσει χρηματοδότηση της τρομοκρατίας ούτε συναλλάχθηκε με οποιονδήποτε υπόκειται σε κυρώσεις.
Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα, σε ομιλία του την περασμένη Πέμπτη, δήλωσε ότι η μαχητική οργάνωση έχει συγκροτήσει πολλαπλές εσωτερικές επιτροπές έρευνας για να φτάσει στην άκρη του νήματος του τι συνέβη, υποσχόμενος «τιμωρία» για τους υπεύθυνους. «Όσον αφορά τις εκρήξεις, έχουμε καταλήξει σε ένα σχεδόν βέβαιο συμπέρασμα, αλλά χρειαζόμαστε ακόμη λίγο χρόνο για να το επιβεβαιώσουμε», δήλωσε
«Όλο αυτό το θέμα βρίσκεται υπό διεξοδική έρευνα και εξέταση, από την εταιρεία που πούλησε τις συσκευές, την κατασκευή, τη μεταφορά, την άφιξη στο Λίβανο και τη διανομή, μέχρι τη στιγμή της έκρηξης». Πρόσθεσε ότι ενώ ο προφανής στόχος της επίθεσης ήταν να σκοτωθούν όσο το δυνατόν περισσότερα υψηλόβαθμα στελέχη της Χεζμπολάχ, μεγάλο μέρος της ηγεσίας δεν επηρεάστηκε επειδή έφεραν παλαιότερα μοντέλα βομβητών, γεγονός που υποδηλώνει ότι η μορφή επικοινωνίας χρησιμοποιείται από την ομάδα εδώ και αρκετό καιρό. «Τα καινούργια στάλθηκαν αλλού», είπε, προφανώς αναφερόμενος στην παρτίδα των βομβητών που μια λιβανέζικη πηγή ασφαλείας δήλωσε στο CNN ότι αγοράστηκε από τη Χεζμπολάχ τους τελευταίους μήνες.
Μια νέα εξέλιξη στον πόλεμο
«Αυτές οι επιθέσεις αντιπροσωπεύουν μια νέα εξέλιξη στον πόλεμο, όπου τα εργαλεία επικοινωνίας γίνονται όπλα, εκρήγνυνται ταυτόχρονα σε αγορές, γωνίες δρόμων και σπίτια, καθώς η καθημερινή ζωή εξελίσσεται», δήλωσε την περασμένη Παρασκευή στο Συμβούλιο Ασφαλείας ο επικεφαλής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα Volker Türk.
«Η ταυτόχρονη στοχοποίηση χιλιάδων ανθρώπων – είτε πρόκειται για πολίτες είτε για ένοπλες δυνάμεις – χωρίς να γνωρίζει ποιος έχει στην κατοχή του τις στοχευμένες συσκευές και το περιβάλλον τους κατά τη στιγμή της επίθεσης, παραβιάζει το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Ανώτεροι αξιωματούχοι του ΟΗΕ προειδοποίησαν ότι η επίθεση με τους βομβητές σηματοδότησε ένα σημείο καμπής, ζητώντας αποκλιμάκωση και κατάπαυση του πυρός στη Γάζα πριν ένας πόλεμος «καταπιεί» ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Άλλοι είπαν ότι η τεχνολογία που προφανώς χρησιμοποιήθηκε σηματοδοτεί «επικίνδυνο νέο έδαφος» στον κόσμο του πολέμου.