Τα χάρτινα καλαμάκια είναι πιο πιθανό να περιέχουν τις λεγόμενες «για πάντα χημικές ουσίες», που είναι επικίνδυνες για την υγεία των ανθρώπων, από τα πλαστικά καλαμάκια, όπως έδειξε νέα μελέτη.
Επιστήμονες στο Βέλγιο εξέτασαν εκατοντάδες καλαμάκια από σούπερ μάρκετ, καταστήματα λιανικής και εστιατόρια «fast food» και διαπίστωσαν ότι η πλειονότητά του περιείχε PFAS, μια οικογένεια συνθετικών χημικών ουσιών που χρησιμοποιείται στην κατασκευή καταναλωτικών προϊόντων, επειδή μπορούν να αντιστέκονται σε λεκέδες, λίπη και νερό.
Οι ερευνητές πήραν δείγματα από 39 διαφορετικά καλαμάκια από χαρτί, μπαμπού, γυαλί, ανοξείδωτο χάλυβα και πλαστικό. Από αυτά, 27 βρέθηκαν να περιέχουν PFAS, αν και οι συγκεντρώσεις ήταν χαμηλές. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν την Πέμπτη στο περιοδικό Food Additives and Contaminants.
Τα PFAS, ένα αρκτικόλεξο για τις ουσίες Per- και polyfluoroalkyl, αναφέρονται συχνά ως «για πάντα χημικές ουσίες», επειδή παραμένουν σχεδόν μόνιμα στον αέρα, το νερό και το έδαφος. Εντοπίζονται συχνά σε περιτυλίγματα τροφίμων, καλλυντικά, χαλιά, έπιπλα και υφάσματα, όπως αδιάβροχα ή ρούχα προπόνησης.
Σύμφωνα με την μελέτη, τα χάρτινα καλαμάκια ήταν τα πιο πιθανά να περιέχουν PFAS.
Οι χημικές αυτές ουσίες εντοπίστηκαν σε 18 από τις 20 μάρκες πλαστικών καλαμακιών. Τέσσερα στα πέντε καλαμάκια μπαμπού περιείχαν PFAS, σε σύγκριση με τρία στα τέσσερα πλαστικά καλαμάκια και δύο στα πέντε γυάλινα καλαμάκια. Τα πέντε καλαμάκια από ανοξείδωτο χάλυβα που αναλύθηκαν, ήταν «καθαρά» από PFAS.
Προηγούμενη έρευνα στις ΗΠΑ είχε επίσης εντοπίσει PFAS σε χάρτινα καλαμάκια και καλαμάκια άλλης φυτικής προέλευσης, μεταξύ πολλών άλλων τύπων μαγειρικών σκευών και συσκευασιών.
Σύμφωνα με το NBC , η έκθεση στις χημικές αυτές ουσίες μπορεί να συσχετιστεί με χαμηλό βάρος νεογνών, υψηλή χοληστερόλη, νόσο του θυρεοειδούς και αυξημένο κίνδυνο για καρκίνους των νεφρών και του ήπατος. Ωστόσο οι ερευνητές εξακολουθούν να μαθαίνουν για τους κινδύνους αυτούς και δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για το ποια επίπεδα έκθεσης είναι επικίνδυνα.
Ο συγγραφέας της νέας μελέτης και περιβαλλοντικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Αμβέρσας, Thimo Groffen, ανέφερε ότι δεν είναι σαφές εάν οι κατασκευαστές των καλαμακιών, που ανέλυσαν, προσθέτουν σκόπιμα PFAS ως αδιάβροχη επίστρωση. Όπως είπε: «άλλες πιθανότητες είναι ότι τα PFAS να καταλήγουν κατά λάθος στα καλαμάκια κατά τη διάρκεια της παραγωγικής διαδικασίας ή ότι τα καλαμάκια μπαμπού έχουν ίχνη PFAS λόγω των φυτών που αναπτύσσονται σε μολυσμένο έδαφος».
Ο Graham Peaslee, ο οποίος ερευνά αυτές τις ουσίες PFAS στο Πανεπιστήμιο της Νοτρ Νταμ και δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη, τόνισε ότι είναι πιθανό οι κατασκευαστές να μην εξετάζουν για PFAS στα προϊόντα τους. «Όλοι οι κατασκευαστές καλαμακιών θα πρέπει να λάβουν προειδοποίηση και να αναρωτηθούν: “χρησιμοποιούμε αυτό το υλικό”. Επειδή αυτή τη στιγμή, δεν κάνουν καν αυτή την ερώτηση» δήλωσε ο Peaslee.
Ο Thimo Groffen είπε ότι όσοι χρησιμοποιούν καλαμάκια δεν χρειάζεται να πανικοβάλλονται για την υγεία τους. «Αυτή είναι μόνο μια πολύ μικρή πηγή πρόσθετης έκθεσης που θα μπορούσε εύκολα να αποφευχθεί. Δεν θεωρώ ότι τα καλαμάκια είναι τόσο επιβλαβή», είπε.
Ωστόσο πρόσθεσε ότι επειδή τα PFAS συσσωρεύονται στο σώμα, οι άνθρωποι θα πρέπει ιδανικά να μειώσουν τις εκθέσεις όπου μπορούν. «Όλα αθροίζονται μαζί με άλλες οδούς έκθεσης και ο συνδυασμός θα μπορούσε να προκαλέσει επιπτώσεις στην υγεία».