Δραματική ιστορική ανατροπή – Πότε θα σκοτώσουν το ΝΑΤΟ οι ίδιες οι ΗΠΑ
Πώς η Βορειοατλαντική Συμμαχία 75 χρόνια μετά τη δημιουργία του μπορεί να αντιμετωπίσει έναν θανάσιμο κίνδυνο που θα προέλθει από τις ίδιες τις ΗΠΑ
Σε πανικό βρίσκονται οι φιλοπόλεμες ελίτ σε ΗΠΑ και Ευρώπη μόνο και με τη σκέψη, πως στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου νικητής θα είναι ο Donald Trump.
Ένα από τα σημαντικότερα think tank στις ΗΠΑ αλλά και παγκοσμίως, που απηχεί τις θέσεις του αμερικανικού στρατιωτικού – βιομηχανικού συμπλέγματος το Foreign Affairs υποστηρίζει πως η εκλογική νίκη Trump θα σκοτώσει το ΝΑΤΟ και αφήσει την Ευρώπη χωρίς στρατιωτική ασφάλεια.
Η Ευρώπη πιθανότατα να βρεθεί σε δύσκολη θέση σε σύντομο χρονικό διάστημα, σημειώνουν χαρακτηριστικά στο άρθρο τους οι Phillips P. O’Brien και Edward Stringer.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Stringer είναι απόστρατος ανώτατος αξιωματικός της βρετανικής πολεμικής αεροπορίας και του ΝΑΤΟ ενώ ο O’ Brien πρωτοστατεί σε αντιρωσικά κηρύγματα.
Οι δύο συντάκτες εμφανώς προβληματισμένοι από το γεγονός πως οι Ευρωπαίοι πολίτες τάσσονται κατά του πολέμου στην Ουκρανία με αποτέλεσμα να υπάρχει πολιτική αστάθεια (Γερμανία, Γαλλία) συστήνουν να αναλάβει η Πολωνία (;) την ηγεσία του νέου ΝΑΤΟ χωρίς τις ΗΠΑ.
O Trump θα τελειώσει τους Ατλαντιστές Ρεπουμπλικάνους
Μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2025, ο πιο σημαντικός εταίρος της, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να έχουν επικεφαλής τον πρώην Πρόεδρο Donald Trump ο οποίος είπε ότι θα ενθάρρυνε τη Ρωσία να κάνει «ό,τι διάολο θέλει» σε ευρωπαϊκές χώρες που δεν δαπάνησαν περισσότερα χρήματα για την άμυνά τους.
Η προηγούμενη κυβέρνηση Trump επιδείνωσε τη διατλαντική σχέση και η επόμενη επανάληψη θα ήταν σχεδόν σίγουρα χειρότερη.
Απελευθερωμένος από την επιρροή των παραδοσιακών Ατλαντιστών Ρεπουμπλικάνων που στελέχωσαν το υπουργικό του συμβούλιο στην πρώτη του θητεία, ο πρόεδρος Trump θα αντιμετωπίσει λιγότερα εμπόδια για να ανταποκριθεί στις πολιτικές θέσεις του.
Οι αμερικανικές εκλογές απέχουν πολύ από το να έχουν κριθεί αλλά το μέγεθος της αλλαγής που θα μπορούσε να επιφέρει μια νίκη Trump είναι πολύ μεγάλο για την Ευρώπη, που ελπίζει σε μία ήττα του Ρεπουμπλικάνου υποψηφίου, επισημαίνει σε ανάλυσή του το Foreign Affairs.
Τέλος η βοήθεια στην Ουκρανία που θα παραδοθεί άνευ όρων
Ο Trump έχει προειδοποιήσει πως θα περικόψει αμέσως όλη τη βοήθεια των ΗΠΑ προς το Κίεβο και θα απαιτήσει τον γρήγορο τερματισμό του πολέμου, κάτι που πιθανότατα θα απαιτούσε από την Ουκρανία να παραχωρήσει σημαντικό μέρος του εδάφους της στη Ρωσία.
Και αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να είναι απλώς η αρχή.
Ο Trump αμφισβητεί εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα την αξία του ΝΑΤΟ, επομένως δεν είναι αδιανόητο ότι θα απέσυρε τη δέσμευση των ΗΠΑ να «υπερασπιστούν» την Ευρώπη.
Θα μπορούσε να εφαρμόσει την ευρέως διαδεδομένη πρόταση περί «αδρανούς ΝΑΤΟ» του Sumantra Maitra (Διευθυντής στο American Ideas Institute) σύμφωνα με την οποία ο στρατός των ΗΠΑ θα παρείχε υλικοτεχνική υποστήριξη ως έσχατη λύση, αλλά θα άφηνε όλες τις άλλες αμυντικές ευθύνες της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας στην Ευρώπη.
Όπως ο Charles de Gaulle – Τρόμος στα γεράκια της Ευρώπης
Επίσης θα μπορούσε να ακολουθήσει τα βήματα του Γάλλου Προέδρου Charles de Gaulle που απομάκρυνε τη Γαλλία από τη στρατιωτική διοίκηση του ΝΑΤΟ (αλλά όχι την ίδια τη συμμαχία) το 1966.
Οι διαβεβαιώσεις του ότι η Ουάσιγκτον δεν θα εξαφανιστεί πλήρως από την Ευρώπη δεν καθιστούν τις προτάσεις Trump λιγότερο σημαντικές για τις μελλοντικές εξελίξεις.
Υποτίθεται πως η ισχύς του ΝΑΤΟ βρίσκεται στις σχέσεις εμπιστοσύνης και αποφασιστικότητας των μελών του.
Η πίστη των ευρωπαϊκών μελών στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο θα υπονομευόταν θανάσιμα εάν ο Trump αποφάσιζε ακόμη και μια μερική αποχώρηση των ΗΠΑ.
Ως ανώτατος διοικητής των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ ο πρόεδρος Trump θα μπορούσε να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από την Ευρώπη και να αποδεσμεύσει τη χώρα από τη στρατιωτική διοίκηση του ΝΑΤΟ.
Η δυτική Ευρώπη, ως αποτέλεσμα, θα αναγκαζόταν να αντιμετωπίσει μια κρίση ασφαλείας σε κλίμακα που δεν έχει αντιμετωπίσει από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Διχασμός και στο τέλος κατάρρευση της ασφάλειας στην Ευρώπη
Χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες να παρέχουν στρατιωτική ηγεσία και δυνατότητες, οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θα μπορούσαν γρήγορα να στραφούν η μία εναντίον της άλλης για την Ουκρανία.
Οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, για παράδειγμα, μπορεί να διπλασιάσουν τη δέσμευσή τους για την επιβίωση της Ουκρανίας, φοβούμενες ότι μια ρωσική νίκη θα έδινε στη Μόσχα την ευκαιρία να ανοικοδομήσει, να επανεξοπλιστεί και στη συνέχεια, με τη βοήθεια Λευκορωσίας και Ουκρανίας, να κινηθεί προς τα δυτικά.
Πολλές δυτικοευρωπαϊκές χώρες, εν τω μεταξύ, μπορεί να αποφασίσουν ότι, με τις ΗΠΑ εκτός κάδρου, η καλύτερη επιλογή θα ήταν να αναγκάσουν την Ουκρανία να κάνει εκτεταμένες εδαφικές παραχωρήσεις στη Ρωσία.
Μια ευρωπαϊκή συμμαχία ασφαλείας θα μπορούσε να καταρρεύσει υπό το βάρος τέτοιων ασυμβίβαστων προοπτικών.
Για να αποφευχθεί το χειρότερο σενάριο για τη Δύση, οι ευρωπαϊκές χώρες και οι θεσμοί πρέπει να ξεκινήσουν τον προγραμματισμό τώρα, συστήνει το Foreign Affairs.
Foreign Affairs: Ετοιμαστείτε για προεδρία Trump
Πρέπει να είναι έτοιμες για μια προεδρία Trump που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποχώρηση των ΗΠΑ από την Ευρώπη που θα αντιμετωπίσει μία πρωτοφανή μεταπολεμική κατάσταση.
Μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να απαντήσουν σε μία σειρά από πολλά και δύσκολα ερωτήματα.
Πώς θα δομηθεί η νέα ευρωπαϊκή ασφάλεια, ποιος πρέπει να ηγηθεί της προσπάθειας και ποιες δυνατότητες πρέπει να αποκτήσει η Ευρώπη.
Από αυτό το σημείο εκκίνησης, η Ευρώπη μπορεί να αρχίσει να προετοιμάζεται για την πιθανή απώλεια του μακράν ισχυρότερου στρατιωτικού της εταίρου.
Το ερώτημα μιας μετα-αμερικανικής δομής ασφαλείας μπορεί να είναι το πιο εύκολο να απαντηθεί.
Εάν οι ΗΠΑ αποδεσμεύονταν πραγματικά από την Ευρώπη, οι ευρωπαϊκές χώρες θα μπορούσαν να διατηρήσουν τις συμμαχίες τους για την ασφάλεια μέσω ενός από τους πολλούς θεσμούς που θα άφηνε πίσω της η Ουάσιγκτον.
Παραμερίζοντας την πιθανή επιπλοκή του Καναδά – τον οποίο, αν παρέμενε στο ΝΑΤΟ ακόμη και μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ, η συμμαχία θα ήταν υποχρεωμένη να υπερασπιστεί – η πιο απλή και καλύτερη λύση θα ήταν να αναλάβει η Ευρώπη τον έλεγχο του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (NAC), η αρχή λήψης αποφάσεων εντός του Συμφώνου.
Ο κρίσιμος ρόλος του NAC
Το NAC θα πρέπει να αναπροσανατολιστεί γρήγορα σε μια αποχώρηση των ΗΠΑ – για προφανείς λόγους, αυτό το ίδιο το σώμα δεν μπορεί να σχεδιάσει την έξοδο των Αμερικανών από τη Βορειοατλαντική Συμμαχία ενόσω η Ουάσινγκτον είναι ακόμη μέλος.
Θα πρέπει να υπολογίζει επίσης τη Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο, σημαντικές εξουσίες ασφαλείας εκτός ΕΕ, ως μέλη.
Και οι δύο υπήρξαν ένθερμοι υποστηρικτές της Ουκρανίας και θα ήταν ζωτικοί παίκτες σε έναν μελλοντικό πόλεμο εναντίον της Ρωσίας, επισημαίνει το Foreign Affairs.
Ειδικά οι βρετανικές αεροπορικές και θαλάσσιες δυνάμεις προστατεύουν μεγάλο μέρος της βορειοδυτικής πλευράς του ΝΑΤΟ.
Στο μέλλον, η Ευρώπη θα χρειαστεί αυτές τις ικανότητες, καθώς και την πυρηνική αποτροπή του Λονδίνου.
Εάν οι ευρωπαϊκές χώρες αναλάμβαναν το NAC, θα μπορούσαν επίσης να επαναχρησιμοποιήσουν τις εγκαταστάσεις του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη.
Το νέο NAC θα μπορούσε να αντλήσει υποστήριξη και από άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Η ΕΕ, για παράδειγμα, θα μπορούσε να βοηθήσει στον συντονισμό του δημοσιονομικού σχεδιασμού σε όλη την Ένωση που θα είναι απαραίτητος για την προετοιμασία των ευρωπαϊκών κοινωνιών για μια πιθανή σύγκρουση.
Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν ουσιαστικά αναθέσει τη γεωπολιτική ηγεσία στις Ηνωμένες Πολιτείες τα τελευταία 75 περίπου χρόνια. Η απόφαση για το ποιος θα μπορούσε να πάρει τη θέση της Ουάσιγκτον σε μια ευρωπαϊκή δομή ασφάλειας είναι επομένως πρόκληση.
Ποιος θα ηγηθεί του νέου ΝΑΤΟ – Εμπόδιο η πολιτική αστάθεια – Κατά του πολέμου οι Ευρωπαίοι πολίτες
Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει τέτοια εμπειρία και δεν υπάρχει φυσικός ηγέτης για να συγκλίνουν οι υπόλοιπες.
Η Γερμανία μπορεί να φαίνεται πιθανή υποψήφια, δεδομένου ότι έχει τη μεγαλύτερη οικονομία και πληθυσμό της Ευρώπης.
Αλλά το Βερολίνο, έχει πληγεί πολιτικά και οικονομικά και προσπαθεί να απεγκλωβιστεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Έχοντας συμφιλιωθεί με τη Ρωσία πριν από την ειδική επιχείρηση του 2022, η Γερμανία έχει χάσει την εμπιστοσύνη πολλών από τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που φοβούνται ότι θα καταλήξουν να γίνουν μία νέα πρώτη γραμμή.
Η κυβέρνηση του Olaf Scholz στέλνει συχνά αντιφατικά μηνύματα, με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του ίδιου του καγκελαρίου να υποστηρίζει μια πολιτική και τον εταίρο του στο συνασπισμό, τους Πράσινους, να προωθεί μια άλλη.
Οι ανοιχτά αντιπολεμικές θέσεις που υποστηρίζονται από το εθνικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία και τους αριστερούς πολιτικούς σχηματισμούς, εγείρουν πρόσθετες ανησυχίες για το μελλοντικό ΝΑΤΟ.
Η Γαλλία θα μπορούσε να είναι καλύτερη επιλογή.
Ως μία από τις δύο πυρηνικές δυνάμεις της Ευρώπης, η Γαλλία θα έπαιζε αναγκαστικά σημαντικό και άμεσο ρόλο στην ευρωπαϊκή ασφάλεια εάν οι ΗΠΑ αποχωρούσαν.
Οι Γάλλοι έχουν έναν ικανό στρατό και ο πρόεδρος Emmanuel Macron προσπάθησε να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στον πόλεμο της Ουκρανίας με εκκλήσεις για ισχυρότερη υποστήριξη στο Κίεβο.
Ωστόσο, το Παρίσι, όπως και το Βερολίνο είναι αντιμέτωπο με περίπλοκες καταστάσεις.
Τους πρώτους μήνες της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία, ο Macron ευνόησε την επίτευξη κάποιου είδους συμφωνίας με τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin και σήμερα το ισχυρό πατριωτικό κόμμα της Le Pen στη Γαλλία, όπως και η Αριστερά ζητούν τη μείωση της βοήθειας στο Κίεβο.
Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης θεωρούν τη Γαλλία όχι πιο αξιόπιστη από τη Γερμανία όσον αφορά τη διατήρηση της άμυνας της Ευρώπης.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, η άλλη πυρηνική δύναμη της Ευρώπης, θα προσέφερε πολλά θετικά χαρακτηριστικά στον ηγετικό ρόλο πιστεύει το Foreign Affairs.
Η νέα βρετανική κυβέρνηση μπορεί να παραμείνει στη θέση της για τα επόμενα πέντε χρόνια, καθιστώντας τη χώρα πιο πολιτικά σταθερή από πολλές άλλες στην Ευρώπη.
Το Λονδίνο, ως σταθερός υποστηρικτής της Ουκρανίας, ευθυγραμμίζεται με τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει επίσης μακροχρόνιους αμυντικούς δεσμούς με άλλα μέλη της Κοινής Εκστρατευτικής Δύναμης, μιας στρατιωτικής δύναμης 10 χωρών της Βαλτικής, της Σκανδιναβίας και άλλων βορειοευρωπαϊκών εθνών.
Πρόταση βόμβα για ηγεσία της Πολωνίας στο νέο ΝΑΤΟ χωρίς τις ΗΠΑ
Εάν η χώρα είχε παραμείνει στην ΕΕ, θα μπορούσε να είχε την ισχυρότερη αξίωση στην ηγεσία της Ευρώπης για την ασφάλεια.
Αλλά μετά την απόφασή της να αποχωρήσει το 2016, είναι σχεδόν αδύνατο να δούμε τις χώρες της ΕΕ να συμφωνούν στη βρετανική στρατηγική διοίκηση.
Με τις τρεις μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης να πλήττονται από πολιτικά προβλήματα, το Foreign Affairs συστήνει μία αντισυμβατική επιλογή για την ηγεσία της στον τομέα της ασφάλειας.
Η Πολωνία είναι μία ισχυρή υποψήφια. Είναι μια μεγάλη χώρα με αναπτυσσόμενη οικονομία και δαπανά πολλά χρήματα σε εξοπλισμούς ακόμη και πριν την ειδική επιχείρηση της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η ίδια θεωρείται η ηγέτιδα δύναμη στην Ανατολική Ευρώπη και προωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό τη ρωσοφοβία.
Αλλά η παραδοσιακή έμφαση του ΝΑΤΟ στους τομείς του αέρα και της θάλασσας είναι σε μεγάλο βαθμό συνάρτηση της κεντρικής θέσης των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες βασίζονταν στις εναέριες και θαλάσσιες δυνατότητες μεγάλης εμβέλειας για να προβάλουν ισχύ πέρα από τον Ατλαντικό.
Χωρίς τις ΗΠΑ η εικόνα αλλάζει δραματικά
Η θέση κλειδί για την ολοκλήρωση ενός ευρωπαϊκού ΝΑΤΟ σε περίπτωση αποχώρησης των ΗΠΑ θα είναι ο ανώτατος συμμαχικός διοικητής Ευρώπης, ο ρόλος που επιβλέπει όλες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ και που ανέκαθεν είχε ένας Αμερικανός.
Εάν παραστεί ανάγκη, ένας Πολωνός αξιωματικός θα μπορούσε να επιλεγεί ως ο πρώτος ανώτατος διοικητής των συμμάχων για ένα ευρωπαϊκό ΝΑΤΟ.
Αυτή η επιλογή θα είχε πολιτική και στρατηγική λογική για να δείξει τόσο στα κράτη της πρώτης γραμμής όσο και στη Ρωσία ότι η Ευρώπη είναι σοβαρή για την προστασία της ανατολικής πλευράς της, καταλήγει εμφανώς αμήχανα το Foreign Affairs.