Το έφτιαξε όταν τον απέλυσαν από τη δουλειά του και μπήκε σε 150 εκατομμύρια σπίτια
Ο James Brunot κατοχυρώνει την πατέντα για το δημοφιλές παιχνίδι Scrabble. Σήμερα, αναγνωρίζεται σαν ένα από τα πιο επιτυχημένα παιχνίδια όλων των εποχών, καθώς κυκλοφορεί σε 121 χώρες και περισσότερες από 30 διαφορετικές γλώσσες, ενώ έχει πουλήσει πάνω από 150 εκατομμύρια κομμάτια. Όμως, ο Brunot δεν ήταν εκείνος που δημιούργησε το Scrabble. Η ιδέα ανήκε σε άλλον.
Το παιχνίδια που βρίσκεται σήμερα σχεδόν σε κάθε σπίτι (για την ακρίβεια στα μισά βρετανικά σπίτια και στο ένα τρίτο των αμερικανικών, όπως δείχνουν τα διαθέσιμα στοιχεία), ήταν η ιδέα του Alfred Mosher Butts, ενός Αμερικανού αρχιτέκτονα που βρέθηκε άνεργος κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης.
Ο Butts δεν ήταν ο τύπος που θα καθόταν να κλαίει τη μοίρα του και έτσι, μετά την απόλυσή του, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τον ελεύθερο χρόνο του για να φτιάξει ένα επιτραπέζιο παιχνίδι.
Η προσέγγισή του ήταν κάθε άλλο παρά ερασιτεχνική. Αρχικά, μελέτησε τις κατηγορίες παιχνιδιών που ήταν δημοφιλείς εκείνη την εποχή, με αποτέλεσμα να καταλήξει σε τρεις βασικές κατηγορίες: Τα παιχνίδια αριθμών (όπως τα ζάρια και το μπίνγκο), τα παιχνίδια στρατηγικής (όπως το σκάκι) και τα παιχνίδια λέξεων.
Ο Butts πίστευε ότι ένα παιχνίδι πρέπει να απαιτεί δεξιότητες αλλά και τύχη, καθώς με αυτό τον τρόπο θα έχει ενδιαφέρον ακόμα και όταν οι δύο αντίπαλοι είναι ένας έμπειρος παίκτης και ένας πρωτάρης.
Ο αρχιτέκτονας κατέληξε ότι ήθελε να φτιάξει ένα παιχνίδι που να θυμίζει ένα διαδραστικό σταυρόλεξο και αμέσως έπιασε δουλειά. Μελέτησε τα πρωτοσέλιδα των New York Times για να βρει τις συχνότερες λέξεις και γράμματα και διαπίστωσε ότι μόνο 12 γράμματα της αγγλικής αλφαβήτου (E, T, A, O, I, N, S, H, R, D, L και U) αποτελούσαν το 80% των γραμμάτων με τη συχνότερη χρήση. Έτσι, κατέληξε στους πόντους που θα έδινε κάθε γράμμα.
Καθώς πειραματιζόταν, ο Butts εντόπισε μια αδυναμία στο παιχνίδι. Εάν οι παίκτες είχαν πολλά γράμματα “S”, μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν για να μετατρέψουν ήδη γραμμένες λέξεις στον πληθυντικό και έτσι να παίρνουν εύκολα πόντους. Για να κάνει το παιχνίδι πιο δύσκολο, αποφάσισε να δημιουργήσει μόνο 4 τετράγωνα με το γράμμα “S”.
Στο πρώτο παιχνίδι που δημιούργησε ο Butts, τα τετράγωνα με τα γράμματα ήταν φτιαγμένα από χαρτόνι. Όμως, καθώς τελειοποιούσε το παιχνίδι του, κόλλησε τα χαρτόνια πάνω σε ξύλο, για να κάνει τα τετράγωνα πιο ανθεκτικά.
Αρχικά, το παιχνίδι παιζόταν χωρίς ταμπλό, πάνω σε μια οποιαδήποτε ίσια επιφάνεια και ονομαζόταν Lexico. Αργότερα, ο Butts το μετονόμασε σε Criss Cross Words και πρόσθεσε το ταμπλό.
Όμως το 1935, η αγορά κατοικιών των ΗΠΑ άρχισε δείχνει σημάδια ζωής και έτσι ο Butts προσελήφθη ξανά στο παλιό του αρχιτεκτονικό γραφείο. Όταν άρχισε να σχεδιάζει και πάλι σπίτια, άφησε το παιχνίδια στην άκρη.
Μέχρι τότε, είχε πουλήσει μερικά κομμάτια σε φίλους και γνωστούς. Έτσι, στα τέλη της δεκαετίας του 1940, ο James Brunot είδε το παιχνίδι και σκέφτηκε ότι ήταν μια καλή εμπορική ιδέα. Ο Brunot ήταν δημόσιος υπάλληλος και σκεφτόταν να συναταξιοδοτηθεί, όμως ήθελε να στήσει μια μικρή επιχείρηση για να είναι απασχολημένος σε αυτό το νέο κεφάλαιο της ζωής
του.φωτ.: Shutterstock
Ο Brunot επικοινώνησε με τον Butts και του ζήτησε να αγοράσει τα δικαιώματα του παιχνιδιού. Ο αρχιτέκτονας ενδιαφερόταν, όμως ήταν έξυπνος: Συμφώνησε να πουλήσει, με τον όρο να εισπράττει δικαιώματα για κάθε παιχνίδι που πωλείται.
O Brunot ήταν εκείνος που έδωσε στο παιχνίδι τη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα αλλά και το όνομα Scrabble. Μαζί με τη γυναίκα του και με τη βοήθεια μερικών φίλων, άρχισε να κατασκευάζει τα επιτραπέζια στο σπίτι του. Όμως η μικρή επιχείρηση ήταν ζημιογόνος τον πρώτο χρόνο, όπου πούλησε μόνο μερικές χιλιάδες παιχνίδια.
Σιγά-σιγά, οι πωλήσεις άρχισαν να αυξάνονται και ο Brunot προσέλαβε υπαλλήλους για την παραγωγή και τη συσκευασία του προϊόντος του. Τελικά, αγόρασε ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο για να στεγάσει το εργαστήριό του.
Η μεγάλη ευκαιρία του Scrabble ήρθε το καλοκαίρι του 1952, όταν ο Jack Strauss, πρόεδρος της αλυσίδας πολυκαταστημάτων Macy’s ανακάλυψε το παιχνίδι από κάποιους φίλους του, κατά τη διάρκεια των διακοπών του. Όταν επέστρεψε στη δουλειά, ρώτησε εάν το Scrabble πουλιόταν στα Macy’s. Η απάντηση ήταν αρνητική και έτσι, ο Strauss έδωσε μια μεγάλη παραγγελία.
Μέσα σε 12 μήνες, το Scrabble απογειώθηκε, με τις πωλήσεις του να εκτοξεύονται από τα 4.853 κομμάτια το 1951 σε σχεδόν 4 εκατ. το 1954. Το Scrabble κυκλοφόρησε σε ξένες γλώσσες ή ακόμα και στη γραφή Braille.
Κάποια στιγμή, ο Brunot πούλησε τα δικαιώματα του Scrabble στην εταιρεία παιχνιδιών Selchow and Righter, η οποία μπορούσε να καλύψει καλύτερα τη ζήτηση.
Όσο για τον δημιουργό του Scrabble, τον Alfred Butts, συνέχισε να εισπράττει τα δικαιώματα για πολλά χρόνια. Όπως είχε πει, ήταν περίπου 3 σεντς για κάθε παιχνίδι που πουλιόταν. «Το ένα τρίτο πήγαινε στους φόρους. Χάριζα το ένα τρίτο σε φιλανθρωπίες και το άλλο ένα τρίτο που έμενε μου επέτρεπε να ζω μια ευχάριστη ζωή», είχε πει.
Συνολικά, ο Brunot έβγαλε περίπου 1,5 εκατ. δολάρια (σχεδόν 12 εκατ. δολάρια σε σημερινά χρήματα) και ο Butts 265.000 δολάρια (περίπου 2 εκατ. δολάρια) από το Scrabble.